1 (3)

شیشه هوشمند و کاربردهای آن

  • مقدمه:

    یکی از زیباترین و کاربردی ترین مصالح مورد استفاده ساختمان، شیشه می باشد. شیشه ها که از زمان های گذشته در ساختمان، اتومبیل، لوازم خانگی، ابزار و … مورد استفاده انسان ها قرار گرفته اند، امروزه با پیشرفت تکنولوژی تنوع بسیاری پیدا کرده اند. یکی از خاص ترین انواع شیشه ها، شیشه هوشمند می باشد.

    شیشه های معمولی یا خام، به دلیل مقاومت و استحکام کم در برابر ضربه، محدودیت های زیادی در استفاده دارند. این مسئله سبب شده است تا با پیشرفت تکنولوژی، انسان به ساخت شیشه های مقاوم تر و کاربردی تر فکر کند. امروزه برای توسعه فرایندهای تکمیلی ساخت شیشه نظیر مقاوم نمودن، برش های خاص، مات و براق و ضد گلوله کردن و … از فناوری های پیچیده، علمی و پیشرفته استفاده می شود.

    شیشه هوشمند (Smart Glass) چیست؟

    شیشه های هوشمند یا اسمارت گلس در واقع نوعی شیشه الکتروکرومیک هستند که با جریان الکتریکی کار می کنند. دراین حالت، هوشمندی شیشه، بستگی شدیدی به جریان برق دارد. جریان عبوری برق موجب می گردد که ساختار داخلی شیشه تغییر ماهیت داده و این حالت باعث تفاوت در میزان شفافیت شیشه ها می شود به همین دلیل گاهی اوقات به شیشه های هوشمند، شیشه تغییر پذیر نیز گفته می شود.

    پنجره هایی را تصور کنید که با توجه به میزان تابش نور خورشید، تیره و یا روشن تر شده و از این طریق در مصرف انرژی صرفه جویی می کنند. به طور مثال در فصل های گرم سال، مات شده و از ورود نور خورشید به داخل و گرم تر شدن فضا جلوگیری می کنند. همینطور در فصل های پاییز و زمستان به بالاترین میزان شفافیت رسیده تا تمامی انرژی نور خورشید را به داخل منتقل کنند.

سطح شیشه های هوشمند، هنگام تولید در کارخانه با استفاده از یک لایه اشعه ماورا بنفش پوشانده می شود. وجود این لایه موجب کم شدن تابش نور گردیده و لذا از آن می توان در سالن هایی برای نمایش ویدیو ها و تصاویر نیز استفاده کرد.

ویژگی شیشه های هوشمند

شیشه های هوشمند دارای ویژگی ها و قابلیت های منحصر به فرد زیادی می باشند که باعث کاربردی تر شدن این شیشه مدرن گردیده و در ادامه به بررسی چند مورد از مهم ترین ویژگی های شیشه های هوشمند می پردازیم:

  • امکان تنظیم میزان شفافیت شیشه
  • جلوگیری از وارد شدن اشعه های مضر نور خورشید
  • عایق بودن در برابر عبور صدا و حرارت
  • ایمنی و مقاومت بالا در برابر ضربه و فشار
  • هزینه مناسب و نگهداری ارزان
  • امکان استفاده به عنوان پنل تبلیغاتی، صفحه نمایش، پارتیشن و …

کاربرد شیشه هوشمند

شیشه های هوشمند علاوه بر اینکه می توانند در مدیریت مصرف انرژی بسیار مفید باشند، در فراهم کردن شرایط زندگی مدرن و راحت نیز کمک کننده خواهند بود. در ساخت شیشه های هوشمند از چهار تکنولوژی الکتروکرومیک، کریستال مایع، ذره های معلق و مواد ترمودینامیک استفاده می شود. در ادامه به بررسی چند مورد از کاربرد های شیشه هوشمند خواهیم پرداخت:

دکوراسیون شیشه ای

یکی از کاربردهای شیشه هوشمند در ساخت دکوراسیون داخلی خانه می باشد. به طور مثال برای ساخت دیوار حمام و اتاق ها می توان از این نوع شیشه استفاده کرد تا علاوه بر ایجاد یک دکوراسیون شیشه ای و زیبا، بتوان با تغییر دادن حالت شیشه از شفاف به مات، حریم شخصی خود را نیز حفظ کرد. علاوه بر منازل مسکونی، در بسیاری از شرکت ها و ادارات، از شیشه های هوشمند برای جداسازی فضا استفاده می شود. با شیشه هوشمند می توان در زمان دلخواه شیشه ها را مات کرده و محیط کاملا خصوصی ایجاد کرد و یا در مواقع نیاز با شفاف کردن شیشه بر عملکرد کارکنان نظارت داشت.

درب و پنجره ساختمان

همانطور که اشاره شد یکی دیگر از کاربرد های شیشه هوشمند در ساخت پنجره و درب شیشه ای ساختمان ها می باشد. با توجه به ویژگی “وجود عایق حرارت و صدا” در شیشه های هوشمند، استفاده از این شیشه ها در ساخت ساختمان ها بسیار کاربردی و موثر بوده و به دلیل ایجاد تغییر در میزان شفافیت شیشه های هوشمند می توان با استفاده از حالت مات حریم خصوصی را به راحتی ایجاد نمود.

کاربرد امنیتی شیشه هوشمند

یکی دیگر از مکان هایی که شیشه هوشمند در آن کاربرد بسیاری دارد، محیط های نگهداری از اشیا و اسناد بهادار و قیمتی همچون موزه ها، صرافی ها، طلا، جواهر فروشی ها، بانک ها، مراکز نگهداری اسناد و … می باشند. با استفاده از شیشه هوشمند در چنین محل هایی می توان هر زمان که نیاز بود به دلایل امنیتی با مات کردن شیشه، اشیا را از دید عموم پنهان کرد. همچنین به دلیل عایق بودن شیشه هوشمند در برابر اشعهUV، نور آفتاب نمی تواند به اشیا یا مدارک و اوراقی که در پشت شیشه هوشمند قرار گرفته اند آسیب برساند.

ایجاد حریم شخصی با شیشه هوشمند

استفاده از شیشه های هوشمند در محل هایی که احتیاج به نصب پرده می باشد نیز گزینه بسیار مناسبی خواهد بود. به طور مثال در اتاق های مخصوص جراحی و یا محل استراحت بیماران می توان از شیشه هوشمند استفاده کرد تا علاوه بر اینکه حریم شخصی بیمار و پزشکان در نظر گرفته می شود، مشکلات بهداشتی مربوط به نصب پرده و پوشش نیز حل شود.

کاربرد شیشه هوشمند در تبلیغات

با توجه به قابلیت های پخش تصاویر ویدیویی و سینمایی بر روی شیشه های هوشمند، از آن ها می توان در سالن هتل ها، ساختمان های بزرگ، مراکز تجاری و … به عنوان نمایش دهنده تبلیغات استفاده نمود. همچنین با نصب شیشه های هوشمند در فروشگاه ها و مراکز تجاری می توان دید و نظارت بهتری بر قسمت های مختلف داشت.

کاربرد آموزشی شیشه هوشمند

از شیشه های هوشمند می توان در مکان های آموزشی مانند دانشگاه ها موسسات علمی پژوهشی استفاده کرد، زیرا برخی از انواع این شیشه ها دارای صفحه لمسی و یا اصطلاحا تاچ اسکرین می باشند که برای ارائه مطالب و کنفرانس های علمی بر روی آن بسیار کاربردی می باشند. همچنین از حالت مات این شیشه می توان به عنوان وایت برد نیز استفاده کرد.

نتیجه گیری

با توجه به پیشرفت علم و تکنولوژی به زودی شاهد افزایش روز افزون استفاده از این شیشه ها در ساختمان ها، لوازم خانگی، اتومبیل ها و صنایع مختلف خواهیم بود. به نظر می رسد این تکنولوژی دیر یا زود جایگزین مناسبی برای پرده ها، کرکره ها، دیوارهای جدا کننده، صفحات نمایش، سطوح عایق حرارتی و صدا خواهد بود و در نهایت می توان اذعان نمود که تکنولوژی ساخت شیشه پلی برای تبدیل شدن تمامی ساختمان ها به ساختمان های سبز می باشد.

so

نرم افزارهای کاربردی در طراحی طلا و جواهر

 مقدمه

در دنیای جذاب ساخت زیور آلات در فاصله مرحله استخراج انواع فلزات تا تولید و ساخت، فرآیندی طی می شود که طراحی نام دارد. طراحی انواع زیور آلات در گذشته عمدتا به صورت دستی انجام می گرفت و امروزه بصورت دستی یا از طریق نرم افزارهای تخصصی انجام می گیرد.

در روش طراحی دستی، لازم است جواهر ساز مدل و طرح مورد نظر خود را بر روی کاغذ طراحی کند، اما در روش دوم، طراحی از طریق انواع نرم افزارهای تخصصی که بطور مداوم در حال پیشرفت و ارتقا هستند انجام می گیرد و سبب می شود طرح با جزئیات بیشتر، دقیق تر و کامل تر به نمایش درآید. واضح است که امروزه در دنیای مدرن، طراحی دستی بطور معمول جوابگوی بازار پر مخاطب این صنعت نبوده و کارشناسان و متخصصین، بیشتر به سمت طراحی و مدل سازی به کمک نرم افزارهای تخصصی تمایل پیدا کنند.

استفاده از رایانه و نرم افزارها از سویی پروسه طراحی را ساده تر کرده و از سویی دیگر لازم است صاحبان مشاغل طلا و جواهر سازی به فراگیری و تسلط بر طراحی با نرم افزارهای تخصصی این حوزه بپردازند.

اهمیت نرم افزارهای طراحی طلا و جواهر

نرم افزارهایی که جهت طراحی طلا و جواهرات ایجاد شده اند به طراح کمک می کنند تا بتواند طرح مورد نظر خود را از زوایای مختلف مشاهده و مدل سازی کرده و همچنین الگوهای دقیق و بی نظیری از انواع زیور آلات از قبیل انگشتر، دستبند، گوشواره، حلقه و … ایجاد نماید. نرم افزارهای متعددی در حوزه طراحی طلا و جواهرات وجود دارند که در سبک طراحی و روش های استفاده با یکدیگر مشابه نیستند، اما هدف طراحی تمامی آنها سهولت استفاده و رفع نیاز کاربران می باشد.

مزایای استفاده از نرم افزارهای طراحی

  • ساده تر شدن فرآیند طراحی
  • تنوع بیشتر طرح ها
  • مشاهده جزییات بیشتر در زمان طراحی
  • نمایش مدل ایجاد شده قبل از ساخت
  • و ….

مهم ترین نرم افزارهای طراحی طلا و جواهر

انواع مختلفی از نرم افزار های طراحی طلا و جواهرات در بازار وجود دارند که هر یک با اهداف و قابلیت های منحصر بفردی طراحی شده اند که در ادامه به برخی از پرکاربردترین آن ها اشاره و توضیحاتی اجمالی در مورد برخی از محبوب ترین آن ها ارائه خواهد شد:

  • Matrix (ماتریکس)

این نرم افزار یکی از محبوب ترین و قدرتمند ترین نرم افزار های طراحی در صنعت طلا و جواهر سازی است که منحصرا با هدف طراحی جواهرات ساخته شده به دلیل رندرینگ بالا (رندرینگ: فرآیند تبدیل عکس‌های دوبعدی و سه‌بعدی به مدل‌های قابل نمایش و قابل چاپ)، نمایش جزییات فراوان و واقعی بودن طرح ایجاد شده بسیار محبوب و پر کاربرد است.

هم چنین ابزارهای بسیار متنوعی در این نرم افزار به منظور کنترل بیشتر بر روی مدل زیور آلات طراحی شده وجود دارد. از سایر ویژگی های این نرم افزار می توان به سفارشی سازی محیط کاری، پیش نمایش طرح نهایی و همچنین امکان تبدیل طرح های دو بعدی به سه بعدی اشاره نمود.

 Zbrush (زی براش)

نرم افزار زی براش Zbrush این امکان را فراهم نموده تا بتوان هر مدلی را طراحی و سنگ های قیمتی و تزیینی را در محیط نرم افزار به آن اضافه نمود. این نرم افزار بدلیل دقت در زمینه تولید جواهرات و اکسسوری ها اخیرا بشدت مورد توجه زیادی قرار گرفته است.

در طراحی هایی که مدل مورد نظر دارای انواع سنگ های قیمتی همراه با جزئیات زیادی است، کاربرد       نرم افزار زی براش بدلیل رزولوشن بالا قابل درک و مشاهده خواهد بود. هم چنین این نرم افزار برای سطوح و بافت های سه بعدی نیز بسیار پرکاربرد می باشد.

 Blender (بِلندر)

نرم افزار بلندر یکی از نرم افزارهای برتر در زمینه طراحی طلا و جواهرات است. این نرم افزار سه بعدی و رایگان بوده و به مرور زمان با استفاده از بازخورد کاربران کامل گردیده است. از ویژگی های این نرم افزار می توان به حجم کم، افکت های واقع گرایانه و جذاب، قابلیت نصب افزونه های متنوع و رندرینگ آنی اشاره نمود. نرم افزار Blender یک سیستم مدل سازی بسیار پیچیده برای طراحی و مناسب کاربران حرفه ای می باشد.

  • RhinoGold (راینو)

نرم افزار راینو Rhino اغلب در طراحی های صنعتی کاربرد داشته و برای طراحی طلا و جواهرات باید از نسخه “راینو گلد” استفاده شود. از کاربردهای این نرم افزار سه بعدی می توان به طراحی قطعات جواهر بصورت بسیار دقیق، مدل سازی حرفه ای و حکاکی اشاره نمود.

 Design3

این نرم افزار فرصتی را برای طراحان و جواهر سازان فراهم می نماید تا بتوانند مدل سازی واقع گرایانه تری از طراحی های خود داشته باشند. محیط و فضای این نرم افزار سه بعدی بسیار ساده بوده و در عین حال، ابزاری قدرتمند، دقیق و کاربر پسند است. نرم افزار Design3  شامل کتابخانه ای از طرح های اشیاءِ مختلف است و با استفاده از آن می توان از خدمات رتوش و طراحی جواهرات با جزییات بسیار دقیق بهره مند گردید.

  • Sketchup

از جمله نرم افزارهای محبوب و پر طرفدار بین علاقمندان به طراحی طلا و جواهر، نرم افزار سه بعدی Sketchup  است که برای افراد مبتدی که تجربه زیادی در زمینه کار با نرم افزارهای مدل سازی سه بعدی ندارند، بسیار مناسب است. این نرم افزار اغلب برای طراحی جواهراتی که اشکال هندسی دارند به کار می رود.

لازم بذکر است که امروزه در ایران کلیه نرم افزارهای فوق در آموزشگاه ها و موسسات خصوصی و دولتی آموزش داده می شود و بطور حرفه ای در صنعت طراحی طلا و جواهر کاربرد دارد. کار با این نرم افزارها میزان خطا را به حداقل رسانیده و موجب مشاهده جزییات با وضوح بالا و سرعت و سهولت کار می گردد.

افزودنی است که طراحی طلا و جواهرات صرفا وابسته به نرم افزار نبوده و تفاوت ها در طراحی، نگاه، تفکر، تجربه و سبک هنرمندانه طراح می باشد.

Screen

تکنولوژی پیشرفته چاپ در صنعت نساجی

مقدمه
در سال‌های اخیر با پیشرفت تکنولوژی، تولید پارچه با روش¬های جدید نیز جهش چشمگیری داشته و با تلفیق ایده¬های خلاقانه و علمی از رشد قابل توجهی برخوردار شده، امروزه واژه پارچه تنها به آن دسته از بافته¬هایی که قابلیت انعطاف دارند اطلاق نمی¬شود و به موادی بسیار سخت و محکم (در حد فلز) نیز پارچه گفته می شود و تولید کنندگان نیز به طور فزاینده¬ای از ترکیب مواد منسوج و غیر منسوج (مانند فلزات) در تولید “الیاف هیبریدی” بمنظور تولید پارچه¬هایی با ظاهری متفاوت و کیفیتی مرغوب¬تر استفاده می¬کنند. مقاومت بسیار زیاد و نازکی قطر این الیاف در برابر الیاف غیرهیبریدی باعث تولید انواع پارچه با قابلیت¬های گوناگون گردیده است. با توجه به توسعه صنعت نساجی این مقاله سعی دارد بمنظور آشنایی خوانندگان به معرفی برخی تکنیک¬های پیشرفته نساجی در بخش تکمیل پارچه بپردازد.

تکنیک حرارت دهی – ترموپلاستیک thermos plastics

بسیاری از الیاف بویژه الیاف مصنوعی از خاصیت شکل پذیری در حرارت بالا برخوردار می­باشند، تغییر شکلی که معمولاً پایدار مانده و تولید کنندگان از این خاصیت برای خلق پارچه­هایی با ظاهری متفاوت از آنچه بوده­اند استفاده می­کنند. (ترموپلاستیک­ها پلیمرهایی هستند که با افزایش دما بدون تغییر شیمیایی ذوب می شوند)

بسیاری از الیاف مصنوعی به طور ذاتی ترموپلاستیک هستند و دارای خاصیت تحمل دمایی بالایی می­باشند. از محاسن الیاف مصنوعی می­توان به ماندگاری شکل پلیسه و عدم نیاز به اتو پس از هر بار شستشو اشاره کرد. به همین دلیل بسیاری ازپارچه­های پلیسه در صنعت پوشاک از الیاف مصنوعی تولید می­شوند.

پلیسه کردن یکی از قدیمی­ترین تکنیک­های تکمیل پارچه است که اولین بارتوسط یونانی­ها و مصری­ها اجرا شد. پس از جنگ جهانی دوم و اختراع الیاف مصنوعی پلیسه دائمی به عنوان نوعی تکنیک تکمیلی، رسما قابل اجرا گردید. برای ایجاد پلیسه دائم باید از بافتی متشکل از الیاف مصنوعی و یا ترکیبی که حداقل 65 درصد آن الیاف مصنوعی باشد استفاده شود.

تکنیک حرارت دهی – ترنسفر Heat Transfer

چاپ ترنسفر توسط شرکت رنگ سازی “سیبا گایگی” برای اولین بار در سال 1960 ارائه شده است. در این روش ابتدا طرح مورد نظر بوسیله­ی رنگ­های براق و روغنی بر روی کاغذ انجام می­شود و سپس با قرار دادن پارچه میان دو برگ از کاغذ طرح دار (مانند ساندویچ) از میان رولرها عبور داده میشود، سپس با درجات معینی از فشار و حرارت، پارچه­ای طرح دار تولید می­گردد. از این روش در تولیدات دستی، فتوگرافیک و دیجیتال استفاده می­شود.

تکنیک برجسته سازی سطح پارچه

برجسته سازی سطح پارچه یکی از متنوع­ترین روش­ها در مرحله تکمیل است. این تکنیک را به روش­های مختلف می توان انجام داد. جوهرهای پفکی و سیلیکون را می­توان به وسیله حرارت در تهیه یک سطح برجسته مورد استفاده قرار داد. این روش نه تنها در ایجاد درخشندگی پارچه نقش مهمی را ایفا می­نماید، بلکه قابلیت چاپ بر روی انواع منسوجات از جمله پارچه­های تار و پودی، غیر تار و پودی و حلقوی را دارد، و به این ترتیب سطوح برجسته و غیر­معمول ایجاد می کند. سیلیکون با دارا بودن مواد مقاوم، ضد آب، انعطاف پذیر و قابل انتقال هوا و اکسیژن اغلب در تزئینات داخلی منزل، تولید پوشاک و لباس­های ورزشی کاربرد دارد.

چاپ دیجیتال

در مقابل روش­های مکانیکی چاپ پارچه، چاپ دیجیتال تحولی بزرگ در این زمینه محسوب می­شود. چاپ پارچه با قدمتی طولانی و آینده­ای رو به پیشرفت بهترین نمونه برای بیان واژه هنر-صنعت است. این صنعت هنری و یا هنر-صنعت یکی از روش­های مهم و پایه­ای برای بکارگیری طرح و رنگ در منسوجات به شمار می­آید. با پیشرفت تکنولوژی و تکامل رایانه در نیمه دوم قرن بیستم، تغییرات زیادی در ابعاد زندگی به وجود آمد که صنعت نساجی نیز از این قاعده مستثنی بوده و این دنیای متفاوت، شروعی برای ابداع روش­های نوین در صنعت نساجی محسوب گردید.

چاپ دیجیتال ابتدا بر روی کاغذ و در زمینه عکاسی و تبلیغات به کارگرفته شد و کاربرد آن بر روی پارچه از سال 1980 آغاز گردید که قابلیت چاپ بر روی انواع تی­شرت و ملحقات لباس را دارا بود. این روش نیازی به پارچه با مشخصات خاص ندارد؛ به این معنی که قابلیت چاپ بر روی انواع پارچه­ها را داراست و از محاسن آن می توان به استفاده از تعداد بی­شماری رنگ در تولید اشاره کرد.

اسپتر spatter

یکی از انواع روش­های تکمیل پارچه که دارای ماندگاری بالایی می­باشد اسپتر نام دارد. اسپتر واژه­ای است که پاشیدن، سایه روشن انداختن و بارش معنی می دهد. روش دستی این تکنیک قدمتی طولانی دارد و با پاشیدن رنگ بر روی پارچه با انواع روش­های دستی (مسواک، برس، فوتک و…) انجام می­گیرد.

در حالت پیشرفته­تر می­توان به ایر براش Air Brush اشاره کرد. با این وسیله می­توان پودر رنگ را به حالت اسپری بر روی سطح پارچه به طور یکنواخت پاشید تا پارچه ظاهری زیبا و فریبنده به خود بگیرد. امروزه عمل پاشیدن پودر فلز برروی پارچه­هایی متشکل از الیاف مصنوعی بهتر عمل می کند.


نتیجه گیری

با بکارگیری روش­های پیشرفته در صنعت نساجی، پارچه­هایی با ظاهر متفاوت، متنوع، زیبا، کارآمد و هنرمندانه خلق می­شوند. طراحان پارچه و لباس از این دستاوردها به عنوان وسیله­ای برای ارائه طرح­های خود در دنیای نوآورانه امروز بهره می­گیرند. با نگاهی کاوشگرانه به آثار طراحان پوشاک، نقش اساسی و مهم ارتباط میان مهندسی نساجی، طراحی پارچه و طراحی لباس بیش از پیش نمایان می­شود و مرحله تکمیل پارچه بدلیل بکارگیری خلاقیت در طراحی پارچه اهمیت ویژه­ای می­یابد. تولید پارچه­های مدرن و باکیفیت باعث تحولی شگرف در عرصه تولید پوشاک شده است. طراحان لباس از پارچه­های جدید در جهت نیل به اهداف خود بهره برده و فرم، طرح و ظاهر پوشاک را به وسیله­ی انتخاب نوع پارچه تحت تأثیر قرار می­دهند و در نهایت آنچه که از اهمیت ویژه برخوردار است، هماهنگی و چرخه انکارناپذیر خلاقیت، تکنولوژی و طراحی است. هر آنچه که به عنوان اثری جدید و تازه در نساجی ارایه شود، همزمان در آثار طراحان لباس نیز دیده می شود و ما همه روزه شاهد این روند نوآورانه و خوشایند هستیم.

منابع

  • تکنولوژی تولید الیاف پیشرفته؛ ترجمه ابوسعید رشیدی؛ رامین خواجوی؛ میر محمد مهرجلیلی
  • سیستم­های ریسندگی مدرن؛ ترجمه عیسی شیخ زاده نجار؛ حسین حسینی
  • سایت دهکده پوشاک و نساجی ایران

T, Laurencin; Frank K.Ko,2004,use as tissue engineering devices Hybrid nanofibril matrices forGrant.
English Bonnie, 2011, Japanese Fashion Designers: The Work and Influence of Issey Miyake, Yohji Yamamoto and Rei Kawakubo,pub Berg.
Moltchnaova,Julia, ,2011,digital textile printing, Helsinki Metropolia.

متاورس، کاربردها، چالش ها و گذار از اینترنت

متاورس فرضیه‌ای از نسل بعدی اینترنت است که از محیط‌های مجازی سه بعدی آنلاین غیرمتمرکز و پایدار تشکیل می‌شود. این دنیای مجازی از طریق هدست‌های واقعیت مجازی، عینک‌های واقعیت افزوده، گوشی‌های هوشمند، رایانه‌های شخصی و کنسول‌های بازی قابل دسترسی خواهد بود.

در تعریف خوبی از متاورس می توان اینگونه بیان کرد که متاورس یک دنیای آنلاین و مداوم است که خطوط واقعی و واقعیت مجازی را محو می‌کند. متاورس به یک دنیای آنلاین 24 ساعته اشاره دارد که در آن اقتصادهایی زندگی می کنند که مشوق شبکه جدیدی از سازندگان و ارائه دهندگان زیرساخت ها هستند.

متاورس از دو بخش متا (Meta) و ورس (Verse) تشکیل شده است؛ Meta یعنی ماورا و Verse هم یک اشتقاق معکوس از کلمه Universe است. در نتیجه متاورس یعنی دنیایی ماورایِ دنیای حقیقی ما. این اصطلاح برای اولین بار در کتاب علمی‌تخیلی سقوط برفی (Snow Crash) نوشته نیل استفنسون در سال ۱۹۹۲ به کار برده شد. این نویسنده آمریکایی از واژه متاورس برای توصیف نوعی دنیای مجازی استفاده کرده بود که در آن قهرمان داستان به بصورت مجازی با دیگران معاشرت و خرید می‌کند و حتی دشمنان دنیای واقعی خود را شکست می‌دهد.

فعلا در فضای سه بعدی صرفا حس‌های بینایی و شنوایی درگیر هستند ولی ممکن است در آینده سایر حس‌ها همچون لامسه و بویایی هم درگیر شوند، اینجا است که همه چیز متفاوت خواهد بود.

در آینده‌ای دور یا شاید نزدیک‌تر از آنچه تصور می‌کنیم، دنیای فیزیکی ما به حجم بی‌نهایت عظیمی از داده تبدیل می‌شود که می‌توان آن‌ها را با کامپیوتر پردازش کرد، بر روی آنها کلیک کرد یا در میان آن‌ها قدم برداشت و مثل سرچ گوگل، جستجو کرد. در این دنیا رابط‌ها و روش‌های جدیدی برای حرکت و ایجاد محتوا وجود خواهد داشت و ما واژه‌ها و حتی معماری جدیدی برای میزبانی از نسخه دیجیتال خود و دنیای دیجیتال اطرافمان ایجاد خواهیم کرد.

این همگرایی جدید بین دنیای دیجیتال و دنیای فیزیکی مبتنی بر اینترنت 5G و 6G  و رایانش کوانتومی گرافنی است و نگاه ما به این دنیا از درون لنزهای عینک‌های واقعیت مجازی‌مان خواهد بود.

در خصوص متاورس لازم است با 3 مفهوم اساسی آن نیز آشنا شویم.

حضور (presence): حضور عبارت است از احساس بودن در فضای مجازی بطور واقعی، ملموس و در کنار افراد دیگر. نتایج چندین دهه تحقیق نشان داده است که کیفیت تعاملات آنلاین با ایجاد حس حضور واقعی در این فضا بهبود پیدا می‌کند. این حس حضور می تواند از طریق عینک­های واقعیت مجازی ایجاد می‌شود.

تعامل‌پذیری (interoperability): مفهوم کلیدی دوم که متاورس را از تجربه کنونی ما از اینترنت متفاوت می‌کند، «تعامل‌پذیری» است. تعامل‌پذیری به این معنا است که ما در متاورس بتوانیم از مقصدی به مقصد دیگر با تمام دارایی‌های دیجیتال خود سفر کنیم.


استاندارد سازی (standardization): مفهوم سوم «استاندارد سازی» است که قابلیت تعامل‌پذیری بین پلتفرم‌ها و سرویس‌ها را در سراسر متاورس ممکن می‌کند. استانداردهایی که برای متاورس در نظر گرفته می‌شود، استفاده گسترده از آن را در سراسر دنیا امکان‌پذیر می‌کند.

به لطف متاورس دیگر لازم نیست برای کار در محیط فیزیکی در دنیای واقعی حضور داشته باشیم؛ در این حالت محل کار ما در همان متاورس خواهد بود. عینک‌های واقعیت مجازی و محیط متاورس پا به پای هم در حال ساخت و گسترش هستند و در آینده نزدیک این عینک‌ها کاربردهای زیاد و وسیعی خواهند داشت.
از این عینک‌ها می‌توان برای احراز هویت، به خاطر سپردن نام همکاران، بخش‌ها و پروژه‌ها و در کل به‌عنوان پنجره‌ای از راه دور به درون دفاتر اداری، تأسیسات تولیدی، کارخانه‌ها و … در سراسر جهان استفاده کرد. عینک‌های واقعیت مجازی می‌توانند جایگزین گوشی‌های هوشمند و لپ‌تاپ‌ها شوند. تصاویر دیجیتالی، بازخورد لمسی، حسگرهای بیومتریک و پخش و ضبط صوتی همه از قابلیت‌های زندگی در متاورس است و بینایی ماشین نیز جزء مهمی از این دنیا خواهد بود.
دسترسی به دنیای مجازی ازطریق این عینک‌ها همچنین به شرکت‌ها این امکان را می‌دهد تا محصولات یا حتی نام تجاری خود را به شیوه‌های نوآورانه از نو تصور کنند؛ فرایندهای تجاری را تسریع و پیش از تولید و توزیع محصول، نسخه مجازی آن‌ها را آزمایش کنند. محققان و متخصصان پزشکی هم می‌توانند با استفاده از نمونه‌های مجازی دقیق به کمک هوش مصنوعی، روش‌های درمانی جدیدی را بدون به خطر انداختن سلامتی بیمار بیازمایند.

کاربردهای متاورس

ملاقات‌های مجازی و قرارهای کاری
در دنیای متاورس می توان شخصیتی ایجاد نمود و در جلسات و ملاقات‌های مجازی شرکت کرد. فیس‌بوک پیش‌تر به این حوزه وارد شده و Horizon Workrooms را توسعه داده است. Horizon Workrooms یک سرویس واقعیت مجازی Virtual Reality و واقعیت ترکیبی Mixed Reality است که جلسات را خارج از چهارچوب سنتی برگزار می‌کند.


آموزش مجازی
شرکت‌های بسیاری در راستای پاسخ به نیازهای آموزش مجازی و کلاس‌های آنلاین، نرم‌افزارها و خدمات مختلفی را ارائه نموده اند. نرم‌افزارهای ارتباطی، تعیین کارایی و کیفیت تحصیل و همچنین ابزارهایی برای تعامل بیشتر در محیط آموزش مجازی، از جمله مواردی هستند که در دوران قرنطینه با رشد همراه شده اند.
درست مانند مجازی‌‌کردن روند کسب‌وکارها و تعاملات در محیط کار، محیط آموزشی هم نیاز به تغییراتی بنیادی دارد و متاورس و دنیای آن می‌تواند تا حد زیادی به تحقق این رویاها کمک کند. از جمله کاربردهای متاورس در حوزه آموزش مجازی، می‌توان به فعالیت در روند آموزش و آموزش از راه دور از طریق تماس‌های ویدیویی اشاره کرد.

خرید آنلاین
خرید آنلاین دارای مشکلات اساسی زیادی است. بطور مثال انتخاب سایز مناسب برای لباس‌ها یا فرایند طولانی بازگرداندن پول به حساب مشتری و حتی گاهی کالای مورد نظر شبیه آن چیزی نیست که به شما نشان داده شده است.
متاورس برای این موضوع هم کاربرد اساسی دارد. بطور مثال یک شرکت هندی که در حوزه فروش عینک فعالیت می‌کند، امکانی را فراهم کرده است که کاربران می‌توانند از طریق دوربین واقعیت مجازی عینک موردنظرشان را روی صورتشان ببینند. این کار برای پرو کردن لباس هم در آینده قابل انجام خواهد بود.

گردشگری و سفر
اگر متاورس بتواند به ایده‌های خود جامه عمل بپوشاند، نه تنها امکان بازدید از موزه‌ها، سازه‌های قدیمی و عجایب جهان بصورت مجازی ممکن می شود، بلکه می توان در زمان هم سفر کرد. از سوی دیگر، هزینه‌های سنگین سفر مثل رفت‌وآمد، سوخت و هتل هم صفر می‌شود.

خرید آنلاین
خرید آنلاین دارای مشکلات اساسی زیادی است. بطور مثال انتخاب سایز مناسب برای لباس‌ها یا فرایند طولانی بازگرداندن پول به حساب مشتری و حتی گاهی کالای مورد نظر شبیه آن چیزی نیست که به شما نشان داده شده است.
متاورس برای این موضوع هم کاربرد اساسی دارد. بطور مثال یک شرکت هندی که در حوزه فروش عینک فعالیت می‌کند، امکانی را فراهم کرده است که کاربران می‌توانند از طریق دوربین واقعیت مجازی عینک موردنظرشان را روی صورتشان ببینند. این کار برای پرو کردن لباس هم در آینده قابل انجام خواهد بود.

گردشگری و سفر
اگر متاورس بتواند به ایده‌های خود جامه عمل بپوشاند، نه تنها امکان بازدید از موزه‌ها، سازه‌های قدیمی و عجایب جهان بصورت مجازی ممکن می شود، بلکه می توان در زمان هم سفر کرد. از سوی دیگر، هزینه‌های سنگین سفر مثل رفت‌وآمد، سوخت و هتل هم صفر می‌شود.

تفریح
متاورس و تلفیق آن با فناوری واقعیت مجازی و واقعیت افزوده، این امکان را به کاربران می‌دهد که بدون ترک صندلی‌شان، فعالیت‌هایی مثل قایق‌سواری، فوتبال و پرش از ارتفاع را تجربه کنند. حتی در آینده می توان با رشد تکنولوژی غذاهای کشورهای دیگر را آزمود و کاربران تجربه‌هایی داشته باشند که در دنیای واقعی نیازمند صرف هزینه و وقت زیادی است.

تعامل با رایانه
اختراع صفحات لمسی انقلابی در صنعت تلفن‌های همراه ایجاد کرد و حالا کمتر تلفن همراهی را می توان پیدا کرد که از این صفحات استفاده ننماید. با افزایش نفوذ سخت‌افزارهای واقعیت مجازی و متاورس، باید منتظر تغییرات بنیادین در تعامل کاربران و رایانه‌ها بود.

اقتصاد
ظهور امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) به‌گفته بسیاری، انقلابی در اقتصاد بود. از طرف دیگر، بانکداری و امور مالی سنتی در متاورس جایی ندارد و همین مسئله به معنای آن است که دیفای و ارزهای دیجیتال می‌توانند در متاورس جایگاهی پراهمیت داشته باشند. در واقع به ‌لطف همین امور مالی غیرمتمرکز است که دارایی‌های دیجیتال می‌توانند در تعاملات مالی دنیاهای مجازی مورد استفاده قرار گیرند. اگر بانک‌ها و مؤسسات مالی همچنان رویکردی منفعل در این حوزه پیش بگیرند، احتمالاً از رقابت حذف می‌شوند؛ چرا که روز به ‌روز افراد بیشتری به‌سمت تعامل با متاورس پیش می‌روند و همین مسئله نیاز به راهکارهای نوین مالی را بیشتر می‌کند.

چالش های پیش رو در دنیای متاورس

علاوه بر اینترنت پر سرعت، نیاز به دستگاه های خاص برای ورود به دنیای متاورس، حریم خصوصی و امنیت داده ها، مشکلات مربوط به مالکیت معنوی، امکان اعتیاد شدید به این فضا، جامعه گریزی و دوری از افراد واقعی و مشکلات و سر دردهای ناشی از استفاده بی رویه ی عینک های واقعیت مجازی از چالش های پیش رو در دنیای متاورس می باشد.
موانع بسیار دیگری نیز در دنیای متاورس وجود دارند. بزرگ‌ترین مانع محدودیت‌های سخت‌افزاری است. در حال حاضر، شبکه جهانی اینترنت و قابلیت‌های رایانشی در سراسر جهان هنوز قادر به پشتیبانی از دنیای دیجیتال پایداری نیست که بتواند از میلیون‌ها کاربر به‌طور هم‌زمان و در لحظه میزبانی کند. حتی اگر این سطح از شبکه و قدرت رایانشی دردسترس باشد، مصرف این حجم از انرژی هم برای شبکه‌های برق و هم برای محیط‌زیست مشکلات بسیاری ایجاد خواهد کرد.
در مواردی هم که تکنولوژی لازم برای ایجاد متاورس وجود داشته باشد، لازم است تغییرات گسترده فرهنگی صورت بگیرد تا افراد بیشتری به استفاده از متاورس ترغیب شوند. براساس گزارش Thrive Analytics و ARTillery Intelligence در سال ۲۰۲۰، درحالی‌که تکنولوژی واقعیت مجازی و واقعیت افزوده با بالاترین کیفیت برای جامعه آمریکایی دردسترس است، کمتر از ۲۰ درصد از آن‌ها به استفاده از هدست‌های واقعیت مجازی روی آورده‌اند.

با وجود این مشکلات، متاورس به احتمال زیاد اجتناب‌ناپذیر است؛ اگرچه کاربران آینده ممکن است از آن تنها به ‌عنوان اینترنت یاد کنند. نکته اینجا است که قرار نیست برای گذار از عصر اینترنت به متاورس دکمه‌ای فشار داده شود؛ بلکه متاورس به‌تدریج به وجود می‌آید و ما را در برمی‌گیرد. همان‌طور که هیچ کس متوجه گذار از اینترنت نسل اول به نسل دوم نشد، توسعه متاورس هم با حضور گسترده‌تر افراد در دنیای مجازی و پیوند زدن هرچه بیشتر هویتشان به زندگی مجازی، به‌طور طبیعی رخ خواهد داد.
از طرفی، غول‌های تکنولوژی نیز در تلاش‌اند تا زودتر از رقبا جامعه کاربران خود را برای زندگی در متاورس آماده کنند. در بین آن‌ها، موضع فیسبوک درباره متاورس سروصدای زیادی به راه انداخته است. مارک زاکربرگ، بنیان‌گذار فیسبوک، اخیراً گفت که قصد دارد به کمک این شبکه اجتماعی، متاورس را بسازد. او گفت انتظار دارد افراد در آینده فیسبوک را نه به چشم شبکه اجتماعی بلکه به چشم یک شرکت متاورسی ببینند. در نگاه او، متاورس “یک محیط مجازی است که در آن می‌توانید با افراد مختلف در فضاهای دیجیتال حضور داشته باشید. این یک اینترنت تجسم‌یافته است که شما در داخل آن هستید، نه اینکه فقط از بیرون به آن نگاه کنید. ما معتقدیم که متاورس قرار است جانشین اینترنت تلفن همراه باشد.”

ساتیا نادلا، مدیرعامل مایکروسافت هم از برنامه‌های خود برای ایجاد شرکت متاورسی صحبت کرده است. او در سخنرانی Microsoft Inspire امسال، متاورس را “لایه جدیدی از مجموعه زیرساخت‌ها” توصیف کرد که در آن “دنیای دیجیتال و فیزیکی در کنار هم قرار می‌گیرند.”

متیو بال، رئیس سابق استراتژی در آمازون استودیوز، هم متاورس را نه به‌عنوان یک دنیای مجازی، بلکه به‌عنوان “جانشین اینترنت تلفن همراه” توصیف می‌کند. یعنی چارچوبی برای یک زندگی بشدت متصل و آنلاین. از نظر او، “هیچ تغییر ناگهانی و مشهودی بین قبل و بعد از متاورس وجود نخواهد داشت. در عوض، متاورس با ادغام محصولات، خدمات و قابلیت‌های مختلف به‌تدریج ظاهر می‌شود.”

1- Jaynes, C.; Seales, W. B.; Calvert, K.; Fei, Z.; Griffioen, J. (2003-05-22). “The Metaverse: a networked collection of inexpensive, self-configuring, immersive environments”. Proceedings of the Workshop on Virtual Environments 2003. EGVE ’03. New York, NY, USA: Association for Computing Machinery: 115–124. doi:10.1145/769953.769967. ISBN 978-1-58113-686-9. S2CID 7667592.

2- Newton, Casey (2021-07-22). “Mark Zuckerberg is betting Facebook’s future on the metaverse”. The Verge. Retrieved 2021-10-25.

3- EXPLAINER: What the metaverse is and how it will work”. AP NEWS. 2021-10-24. Retrieved 2021-10-25.

4- azim.media

5- zoomit.ir

6- arzdigital.com

5- binance.com

6- coindesk.com