آوریل 2022 – فصلنامه اتاق مشترک بازرگانی ایران و ایتالیا

آشپزی ایتالیایی – ترافل شکلاتی فندقی

مدت زمان آماده سازی مواد لازم: 15 دقیقه
مدت زمان پخت: 25 دقیقه

مواد مورد نیاز برای پخت 22 ترافل شکلاتی:

شکلات کاکائویی: (260 گرم)
خامه تازه: 3 قاشق غذاخوری (40 گرم)
فندق خرد شده :4/3 فنجان (80 گرم)
فندق کامل و پوست کنده: (22 عدد)
آب: 2 قاشق غذاخوری (30 گرم)
شکر: 6 قاشق غذاخوری( 70گرم)

مواد لازم برای تزئین سطح ترافل:

خامه تازه زده شده: 65 گرم

شکلات کاکائویی: 105 گرم

ابتدا شکلات ها را به صورت خیلی ریز خرد نمایید و سپس خامه را در ظرفی گرم کرده و شکلات خرد شده را به تدریج به ظرف اضافه کنید و با دور 3 همزن هم بزنید تا مخلوط یکدستی به‌دست آید. مواد را از روی شعله برداشته، در ظرفی ریخته و به مدت 30 دقیقه در یخچال قرار دهید تا تبدیل به بافت سفت و منسجمی شود. سپس ماهیتابه‌ای را روی اجاق گاز گذاشته و آب و شکر را روی شعله ملایم طوری حل کنید که رنگ شکر کهربایی شود. فندق های کامل را داخل مخلوط شکر ریخته و کاراملی نمایید.

در ادامه مخلوط شکلات را از یخچال خارج کرده به کمک اسکوپ‌ساز به شکل توپ‌های یک اندازه در آورده و داخل هر کدام حفره‌ای ایجاد کنید، داخل حفره را با مخلوط کاراملی و یک عدد فندق پر نموده و حفره را با دست بپوشانید. سپس 22 ترافل گرد را بر روی کاغذ روغنی در سینی قرار داده و به مدت 5 دقیقه در یخچال بگذارید تا کاملا منسجم شوند.

برای تهیه روکش شکلاتی خامه و شکلات خرد شده را در ظرفی مناسب روی حرارت ملایم گاز حل نموده و پس از خنک شدن، ترافل ها را دانه دانه در مایع غلتانده و مجددا به مدت 30 دقیقه در یخچال قرار دهید. ترافل ها آماده هستند. نوش جان!

هیات تحریریه

آشپزی ایتالیایی – فیله مرغ شیری – Petti di Pollo al Latte

مدت زمان آماده سازی: 15 دقیقه مدت زمان پخت: 10 دقیقه درجه سختی: آسان مناسب برای 4 نفر

مواد لازم:

فیله سینه مرغ (ورقه شده): 600 گرم
کره: 40 گرم
روغن زیتون فرا بکر: 10 گرم
آرد نول یا آرد دو صفر: 3 قاشق غذاخوری
شیر پرچرب: 170 گرم
آویشن: 4 شاخه
نمک: به میزان دلخواه
فلفل سیاه: به میزان دلخواه

فیله مرغ شیری با زمان پخت سریع و دستور بسیار آسان ایده‌ای خوب برای صرف یک وعده غذایی محسوب می‌شود. مواد اولیه آن در هرخانه‌ای یافت می‌شود و با رعایت گام به گام این دستور، برش های بسیار لطیفی خواهید داشت که برای قطعه کردن فیله‌ها نیازی به چاقو ندارید.

ابتدا فیله ها را ازچربی اضافی پاک کنید، سپس آنها را روی تخته گوشت گذاشته و با بیفتک‌کوب کوبیده تا برش‌های ظریف‌تری داشته باشید.
روغن و کره را به‌طور همزمان در تابه‌‌ای ریخته و اجازه دهید با حرارات ملایم ذوب شوند. در این فاصله برش‌های مرغ را آردپاشی کنید و به تدریج آنها را داخل تابه قرار دهید، حرارت را کمی زیاد کرده و حدود 2 دقیقه زمان دهید تا پوسته طلایی دلپذیری روی فیله تشکیل شود. سپس برش‌ها را برگردانده و چند دقیقه صبر کنید تا طرف دیگر نیز کمی طلایی شود. در ادامه شیر و آویشن ، نمک و فلفل را به مخلوط اضافه نموده و به مدت 5 الی 7 دقیقه درب تابه را بگذارید تا سس، کمی غلیظ و فیله ها طعم دار شوند.
برای تزئین می‌توانید از کمی جعفری خرد شده استفاده نمایید. فیله‌ها را داغ سرو کنید. نوش جان!

هیات تحریریه

معرفی کتاب

هیات تحریریه

مشاهیر ایتالیا – مجسمه داوود نماد فلورانس و تولدی دوباره پس از کرونا

مجسمه داوود اولین و شاخص‌ترین نماد در ستایش پدیدارشناختی انسان در آغاز عصر افول اسطوره‌ها، قدیسین و قهرمانان افسانه‌ای است. این اثر عظیم به ارتفاع ۵.۱۷ متر، سه برابر قد طبیعی انسان، به‌تنهایی نماد تحول ژرفی است که در عصر رنسانس تحقق یافت و در پی آن، پیکربندی انسانی با تاکید بر جزئیات و تناسب بدن، جایگزین مجسمه‌های اساطیری و تمثال‌های مذهبی در دنیای آفرینش‌های هنری شد.
این تندیس زیبا، اینک صاحب برادر دوقلویی شده که خالق آن نه میکل آنژ بلکه دستگاه چاپگر سه بعدی است که این “برادر دوقلو” را در قلب اکسپو 2022 به نمایش گذاشت. تمامی جزئیات شاهکار میکل‌آنژ را که از سنگ مرمر ساخته شده مانند تمامی لکه‌ها، شکستگی‌ها، خوردگی‌های سنگ را می‌توان یک به یک در کار یکساله این کپی، بازیافت. خالقان این اثر می‌گویند با بازتاب تمامی جزییات شاهکار اصلی در کپی، می‌خواسته‌اند که به این برادر دوقلو، روح بخشند.
تنها تفاوت این کپی با اصل این است که تندیس داوود کپی وزنش ده بار کمتر از مجسمه اصلی در فلورانس ایتالیاست. مدیر گالری آکادمی فلورانس که تندیس اصلی داوود از سال ۱۸۷۳ در آن نگهداری می‌شود، این تندیس را نماد استقلال، زیبایی و قدرت می‌داند و در مصاحبه‌ای در مورد ارسال این مجسمه اعلام کرد: چه چیزی بهتر از این مجسمه را می‌توان جهت نشان دادن تولد دوباره ایتالیا و حتی جهان پس از پاندمی کووید ۱۹ یافت؟
ایتالیا به دلیل بازتولید مجسمه «داوود» اثر میکل آنژ و نمایش تحسین برانگیز آن در اکسپو 2020 دبی، مقام سوم را در بخش “بهترین تفسیر موضوع” در میان 72 پاویون منتخب از 192 کشور از آن خود کرد.

مجسمه داوود، نماد قدرت و زیبایی

براساس روایت مشهوری در کتاب مقدس، حضرت داوود، از پیامبران بنی‌اسرائیل، در نبردی نابرابر، بدون سلاح و تنها با قلاب‌سنگ، جالوت شرور و غول‌پیکر را از پای درآورده و با شمشیر خود او سرش را از بدن جدا می‌کند. این روایت انجیلی انگیزه ای برای ”میکل‌آنژ” جوان شد، که مجسمه ”داوود” را در مقیاسی بزرگ، لیکن در هیبتی کاملاً انسانی، خلق کرده و این اسطوره کتب مقدس ادیان آسمانی را به اثر جاودانه‌ای در تاریخ هنر مبدل سازد. داوود گرچه الگوی کاملی از شجاعت بی‌نظیر، قدرت غیرمنتظره و استقامت شگفت‌انگیز بود، اما اثر میکل‌آنژ بیش از آن‌که تندیسی در ستایش این شخصیت باشد، به نمادی از جمهوری فلورانس به‌عنوان یک دولت شهر مستقل تبدیل شد.
تاریخ، از تلاش “مایکل آنجلو” بین سالهای ۱۵۰۱ تا ۱۵۰۴ برای ساخت این مجسمه حکایت دارد. پیش از میکل آنژ مسئولان اداره امور کلیسای فلورانس که بیشتر شامل افراد انجمن صاحب نفوذ لباس‌پوشان پشمی (Woolen Cloth Guild) بودند، طرحی مبنی برساختن ۱۲ مجسمه بزرگ از روایات عهد قدیم بر روی دیوارهای کلیسای سانتا را داشتند که فقط دو مجسمه از دوازده مجسمه توسط “دوناتلو” و دستیارش “آگوستینو” ساخته شد. بعدها در پی اشتیاق به ادامه این پرو‍ژه در سال ۱۴۶۴ مجدداً قراردادی مبنی بر ساخت مجسمه داوود با “آگوستینو” بسته شد اما وی موفق شد تنها شمایل ابتدایی پاها، مچ و قسمتی از لباس و فضای بین دو پای مجسمه را بسازد و در سال ۱۴۶۶ پس از مرگ استادش “دوناتلو” به دلایل نامعلومی دست از کار کشید، و درپی آن قراردادی با “آنتونیو روسلو” مبنی بر ادامه پروژه بسته شد که بلافاصله فسخ گردید.
متاسفانه سنگ مرمری که از معدنی در “کاررا” در شهری واقع در منطقه اپوان آلپ در شمال توسکانی بدست آمده بود، بصورت مجسمه نیمه ساخته، به مدت ۲۵ سال در حیاط کلیسا بدون حفاظ رها شده بود که در سال ۱۵۰۰، در فهرست دارایی‌های کارگاهی نیمه‌کاره رها شده کلیسا این تکه سنگ را شمایلی از “داوود” نامیدند یک سال بعد، اسناد بدست آمده حکایت از آن دارد که پس از یکسال تلاش بمنظور یافتن هنرمندی دیگر که بتواند این تکه سنگ بزرگ مرمری را تبدیل به اثری هنری کند. آنها دستور دادند تا استادی که در زمینه مجسمه‌سازی بر روی این گونه سنگ‌های بزرگ که نام «غولی که بر روی دوپا سوار است» مهارت دارد این پروژه را بررسی کرده و نظر نهایی خود را اعلام کند. گرچه لئوناردو داوینچی و بسیاری دیگر مورد مشاوره قرارگرفتند اما این “میکل آنژ” جوان بود که با وجود دارا بودن 26 سال سن توانست اپرای را متقاعد کند که پروژه را به وی بسپارند و به دنبال آن در ۱۶ آگوست ۱۵۰۱ میکل آنژ به‌طور رسمی قراردادی مبنی بر ساخت مجسمه داوود با کلیسا منعقد کرد. او از شامگاه دوشنبه ۱۳ سپتامبر، یک ماه بعد از انعقاد قرارداد کار بر روی مجسمه را آغاز کرد، کاری که ۳ سال به طول انجامید. به تعبیر میکل‌آنژ ”هر سنگی مجسمه‌ای در درون خود دارد و وظیفه مجسمه‌ساز است که آن‌را آزاد کند!” او وضعیت ایستادن داوود را با الهام از ژست هرکول؛ قهرمانی که پیوند عمیقی با شهر فلورانس دارد، طراحی کرد و لذا مجسمه با استقبال وسیع مردمی مواجه شد.
این مجسمه همچنین نمونه‌ای ازسبک “کنتراپوستو”(Contrapposto ) شمایل انسان است. در اوج رنسانس سبک کنتراپوستو برداشتی از ویژگی‌های مشخص ازمجسمه‌های آنتیک بود. همانطور که در مجسمه داوود میکل‌آنژ مشخص است: شمایل انسانی که تمام وزن بدن را روی یک پا انداخته و پای دیگر در حالت تعادل می‌باشد که این حالت موجب می‌شود رانها و شانه‌های مجسمه در زاویه متضاد هم قرار بگیرند، و یک حالت S مانند به کل بالاتنه بدهند. بعلاوه صورت مجسمه به سمت چپ می‌باشد درحالی که دست چپ به سمت شانه چپ تکیه کرده و”اسلینگ” (Sling، نوعی سلاح برای پرتاب سنگ) از پشتش رو به پایین آویزان است. مجسمه داوود “میکل‌آنژ” معروفترین اثرمجسمه سازی دوران رنسانس و سمبل قدرت و زیبایی جوانی بدن انسان تبدیل شده ‌است. تناسب در این مجسمه بطور کامل رعایت نشده: سر و بالاتنه مقداری بزرگتر از پایین تنه ساخته شده‌، دستها نیز نسبتاً بزرگتر از حد معمول می‌باشند. بعضی معتقدند که این عدم تناسب به علت پیروی از سبک مانریست «Mannerist» می‌باشد درحالی که عده‌ای دیگر بر این باورند که چون از ابتدا قصد بر قرار گرفتن مجسمه بر روی دیوار بلند کلیسا بوده، این تناسب از زاویه پایین تر و دورتر درست جلوه می‌کند.
مجسمه داوود در جریان شورش سال ۱۵۷۱ آسیب دید، از این روی به گالری آکادمی هنرهای فلورانس انتقال یافت و تاکنون در آن مکان نگهداری می‌شود.

https://www.isna.ir/news

https://www.dw.com

https://fa.wikipedia.org/wiki

https://rezvanstone.ir/bl/statue-of-david

هیات تحریریه

گردشگری در ایتالیا-شهر بولزانو در شمال ایتالیا

شهر بولزانو(Bolzano) ( تلفظ ایتالیایی بولتسانو ) مرکز استان تیرول جنوبی(South Tyrol) ، شمالی‌ترین استان کشور ایتالیاست که بر روی دامنه های رشته کوه آلپ واقع شده است .

بولزانو یکی از ثروتمندترین شهرهای ایتالیا بوده که اقتصاد شهر ترکیبی از صنعت کشاورزی شامل (تولید میوه و محصولات لبنی)، گردشگری، صنایع دستی سنتی (چوب و سرامیک) و صنایع پیشرفته مانند صنایع سنگین (ماشین آلات، خودرو و فولاد) است. اقتصاد محلی بسیار وابسته به بخش دولتی و به ویژه دولت استانی است .

از سال 2016 تیرول جنوبی یکی از ثروتمندترین استان‌‌های ایتالیا و البته اتحادیه اروپا محسوب می‌شود که به دلیل موقعیت استراتژیک خود همواره مورد توجه دولت ایتالیا بوده و بخش عمده‌ای از درآمدهای مالیاتی در همین منطقه حفظ و هزینه می‌شود. شهر بولزانو به عنوان مرکز استان یکی از خاص ترین مناطق کشور ایتالیا است که فرهنگ آن تلفیقی از فرهنگ های ایتالیایی و آلمانی بوده و زبان ساکنان آن هم به‌طور عمده آلمانی و ایتالیایی می‌باشد. وجود فرهنگ ها و زبان‌های مختلف، شهر را به پل ارتباطی بین شمال و جنوب ایتالیا تبدیل کرده است .

شهر بولزانو با جمعیتی در حدود صد و ده هزار نفر به‌عنوان بزرگترین شهر استان تیرول جنوبی همواره به دارابودن کیفیت خوب زندگی مشهور بوده است .

دانشگاه غیر دولتی بوزن بولزانو (Bozen-Bolzano) معروف‌ترین دانشگاه این شهر است که در آن دروس، سخنرانی ها و سمینارها به زبان انگلیسی، آلمانی و ایتالیایی برگزار می‌شود و تنها دانشگاه سه زبانه کشور ایتالیا به‌شمار می‌آید .

آب و هوا و شرایط جغرافیایی:

بولزانو دارای مساحتی حدود 53 کیلومتر مربع بوده که تنها 28 کیلومتر مربع از آن قابل سکونت است. مرتفع ترین نقطه شهر 1616 متر بالاتر از سطح دریا و پایین‌ترین نقطه آن 232 متر بالاتر از سطح دریا قرار گرفته است . نزدیک ترین شهر به آن شهر ترنتو(Trento) در فاصله 58 کیلومتری آن واقع گردیده است .

بولزانو به دلیل دارا بودن شرایط کوهستانی یک شهر سرد محسوب می‌گردد و میانگین دمای سالانه آن 11 درجه سانتی گراد است.

بولزانو دارای تابستان هایی معتدل و دلپذیر و زمستان‌هایی بسیار سرد است به‌طوریکه 8 ماه از 12 ماه سال حداقل دما زیر 10 درجه سانتی گراد می‌باشد که این شرایط آب و هوایی شهر را به یک منطقه نسبتا سرد سیر تبدیل کرده است .

جاذبه های توریستی شهر:

مرکز شهر با ظاهر و تاریخچه‌ای قرون وسطایی که کلیساهای سبک گوتیک و رومانسک (Gothic and Romanseque) در آن به چشم می‌خورد و دارا بودن فرهنگ دو زبانه ایتالیایی–آلمانی به یک مقصد گردشگری محبوب برای گردشگران تبدیل شده است.

میدان والتر، موزه باستان‌شناسی تیرول جنوبی(با مومیایی مرد یخی به نام اوتسی(Otzi) که 5300 سال پیش در کوه آلپ جان سپرد و بدنش به‌دلیل سرما و قرارگرفتن در انبوه برف و یخ سالم مانده) از جاذبه های این شهر به شمار می آید. کلیسای جامع گوتیک که ساخت آن در سال 1184 میلادی آغاز شد، موزه شهر بولزانو با مجموعه‌ای از آثار هنری مانند نقاشی، مجسمه‌ها و الماس‌ها، موزه طبیعت و حیات وحش و قلعه قدیمی و تاریخی Runkelstein از دیگر مناطق توریستی شهر محسوب می‌شوند.

سیستم حمل و نقل بولزانو:

بولزانو از طریق خطوط حمل و نقل جاده‌ای به ترنتو و ورونا در ایتالیا ، اینسبروک (اتریش) و مونیخ (آلمان) متصل است و مجهز به سیستم راه آهن سراسری ایتالیا می‌باشد که در سال 1859 در این شهرافتتاح شد. همچنین شهر‌بولزانو دارای یک شبکه 50 کیلومتری مسیر دوچرخه‌سواری و فرودگاهی می‌باشد که به بیشتر نقاط ایتالیا پرواز دارد.

هیات تحریریه

واقعی به نمایشگاه مجازی برویم

به منظور پي بردن به ارزش و اهميت نمايشگاه‌ها، لازم است نگاهی اجمالی به تاریخچه و قدمت این سهم، از گذشته تاکنون داشته باشیم. از ابتدايي ترين روش‌هاي تجارت در دوران گذشته، مبادله كالا با كالا و خدمات بوده است كه در اصطلاح، همان تهاتر امروزيست. از آنجا که در گذشته، امکان تامین مایحتاج زندگی به طور روزانه برای مردم مقدور نبود، صاحبان کالا و خدمات در محل‌هایی گرد هم آمده و اقدام به عرضه آنچه که در اختیار داشتند و مازاد بر نیازشان بود، می‌کردند. تداوم در برپایی اینگونه بازارها در طول زمان و تغییر در شکل، فضا و شیوه‌های عرضه در آنها، بسترهای لازم جهت برپایی نمایشگاه‌های پیشرفته را ایجاد کرد. تا قبل از سال 1851 ميلادي نمايشگاه‌هاي مختلفي در گوشه و كنار جهان با عناوين و موضوعات مختلف برگزار می‌گرديد كه در عصر خود نيز داراي اعتبار بود ه‌اند، اما اولين نمايشگاه جهاني به شكل امروزي در سال 1851 ميلادي و در محلي بنام كريستال پالاس در هايد پارك شهر لندن، پايتخت انگلستان تحت عنوان “نمايشگاه بين المللي كالاهاي ملل جهان” برپا گرديد، و بالغ بر 14000 غرفه‌دار از سراسر جهان در آن حضور داشتند و ايران نيز در فضايي به وسعت 92 متر مربع يكي از مشاركت‌كنندگان بود. نمايشگاه‌ها در طي دوران مختلف و به واسطه شرايط حاكم بر زمان خود، دستخوش تغييراتي شده‌اند، اما نكته قابل توجه در برگزاری تمامي نمايشگاه‌ها، تحولي است كه نمايشگاه در آن دوران ایجاد و از خود باقي گذاشته و غالباً منشأ اثر در صنعت و تجارت جوامع بشري گرديده است. در حقیقت نمایشگاه‌ها، به فضايي براي تبادل اطلاعات، افكار، دانش و تكنولوژي، بين ملل مختلف مبدل شده‌اند. نمایشگاهی که انگلیس اولین بار در اواسط قرن نوزدهم، برای نشان دادن ثروت، قدرت و دستاوردهایش که ناشی از انقلاب صنعتی بود برپا کرد یکی از مصاديق بارز آن است که با قدری تامل، جایگاه و تاثیرات مطلوب برپایی این نمایشگاه به وضوح مشاهده می شود. این تمایل به نمایش قدرت و داشته ها، از آن زمان تبدیل به یک عرصه با شکوه برای نشان دادن الگوهای متنوع توسعه و شیوه‌های مختلف مواجهه با چالش‌های فرهنگی و اجتماعی به نام اکسپو، به عنوان پایه‌گذار نمایشگاه‌های جهانی شده که هر پنج سال یک بار در کشورهای مختلف جهان برپا می‌شود. اما همانطور که مطرح شد شیوه‌های برپایی نمایشگاه‌ها نیز با توجه به شرایط و مقتضیات زمان مثل بسیاری از موضوعات دیگر دچار دگرگونی و تحولات وسیعی می‌شوند. که در این میان به روز بودن، هنر سازگار شدن با تغییرات و درک درست از فضاهای جدید در برپایی کاربردی و پرجلوه نمایشگاه‌ها بسیار موثر خواهد بود. با پیشرفت علم‌ و ‌فناوری، امروزه بشر می‌داند که در پوسته کره خاکی، جهانی مجازی خلق شده که سوار بر این امواج، می‌تواند در یک چشم به هم زدن گستره آن را بپیماید. با فعالیت و این حجم از تمرکز مردم دنیا به تکنولوژی و اینترنت، ایده برپایی نمایشگاه در فضای مجازی نیز، بعد از اولین تجربه‌اش در سال 1990 به سرعت در حال توسعه یافتن است. نمایشگاه مجازی تلفیقی از محیط های 3 بعدی حرفه‌ای و چشمگیر، همراه با قابلیت‌های منحصر به فرد اطلاع‌رسانی چند رسانه‌ای می باشد که به طور همزمان در دسترس بازدیدکنندگان در اقصی‌نقاط دنیا قرار می‌گیرد. نمایشگاه‌های مجازی با بهره‌گیری از فناوری در شکل و فرم‌های مختلفی طراحی می‌شوند و دقیقا مشابه نمایشگاهی است که در دنیای واقعی میبینیم با این تفاوت که در آن متکی به زمان، مکان و فضا نیستیم. نمایشگاه‌ها معمولا با ساخت دکوراسیون، طراحی‌های جالب و غرفه‌های مختلف و ویژه آماده می‌شوند که همان ساختار در نمایشگاه مجازی نیز پیاده‌سازی و اجرا میشود. در اصطلاح فنی این نمایشگاه نسخه‌ای از نمایشگاه فیزیکی است که بوسیله تصویرسازی محیط در فضای 3 بعدی ایجاد می‌شود. با ظهور ویروس کرونا که منجر به محدودیت‌های اجتماعی شدیدی شده، برپایی نمایشگاه‌های مجازی مورد توجه بسیاری قرار گرفته است.

در نمایشگاه مجازی شما واقعا حضور دارید و فضای آن را به خوبی درک می کنید. به عنوان مثال به یک غرفه داخل می‌شوید و جزییات را به خوبی بررسی می‌کنید و لحظه خارج شدن از آن یک احساس مطلوب و واقعی در ذهن شما ایجاد می‌شود. می‌توانید به راحتی در هر گوشه‌ای از آن حرکت کرده و محصولات مورد نظرتان را در فضای 3 بعدی تماشا و اطلاعات لازم و پاسخ تمامی سوال‌هایتان را از صاحب غرفه دریافت نمایید. این نمایشگاه همیشه در دسترس همه می‌باشد و مخاطب می‌تواند به راحتی با یک کلیک بر روی موبایل، تبلت یا رایانه، اطلاعات محصولات و خدمات را بررسی، ذخیره و با دیگران نیز به اشتراک بگذارد. در این نمایشگاه محدود به فضای طراحی شده نیستیم بلکه سایر نمایشگاه‌ها و وب سایت‌های مرتبط نیز می‌توانند از طریق لینک در دسترس بازدیدکننده ها قرار بگیرند. در نمایشگاه مجازی ضمن برخورداری از فضایی جذاب و چشم نواز که تلفیق گرافیک 3 بعدی و 2 بعدی است، فاکتورهای بسیار مهمی وجود دارند که اگر مدنظر قرار گیرند، نمایشگاهی کارآمد و موثر خواهد بود که در ادامه به تشریح بعضی از آن موارد می پردازیم:

1. مفید بودن نمایشگاه: یعنی برگزارکننده، ضمن غنی ساختن محتوای نمایشگاه به شکل قابل قبول و انتظار، رویکرد‌‌های مختلف بازدیدکنندگان را مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌دهد تا بتواند نمایشگاهی پربار و فراخور نیاز و اهداف آنها برپا کند. و برای پرسش‌ها و کنجکاوی‌ها، پاسخی دقیق و کامل در نظر می‌گیرد.
2. بهره‌وری نمایشگاه: مدت زمانی که یک کاربر برای بازدید کامل از یک نمایشگاه و دریافت اطلاعات لازم نیاز دارد باید مدنظر قرار گرفته شود. به عبارت دیگر، شما به عنوان یک کاربر چقدر زمان باید صرف کنید تا از یک نمایشگاه مجازی بازدید مفیدی داشته باشید!؟
3. تاثیرگذاری نمایشگاه: در این مورد برگزار کننده میزان عملکرد خود را باید بررسی کند و بداند تا چه اندازه توانسته است توقعات و خواسته‌های بازدیدکنندگان را برطرف کند.
4. قابلیت یادگیری نمایشگاه: در این مورد، برگزارکننده نمایشگاه مجازی نیاز دارد پیوسته در حال به روزرسانی و یادگیری مهارت‌های لازم باشد تا بتواند خودش را با توانایی، آگاهی و دانش بازدیدکنندگان هماهنگ کند.
5. رضایت‌بخشی نمایشگاه: دیدگاه، احساس و نقطه‌نظرات بازدیدکنندگان درباره نمایشگاه بسیار اهمیت دارد به عبارتی در این فاکتور به این موضوع پرداخته می شود که کاربران تا چه میزان از برگزاری نمایشگاه به این شیوه رضایت داشته اند!؟
6. قابلیت دسترسی: این موضوع ضمن اینکه یکی از ویژگی‌های ذاتی نمایشگاه مجازی است اما بروز‌رسانی و دسترسی همیشگی به آن نیاز به تکنولوژی روز و برنامه‌ریزی منظم توسط برگزارکننده دارد.

انواع کلیپ‌های ویدئویی، گالری عکس، گفتار صوتی، نقشه و پلان، اطلاعات متنی، نظرسنجی، نمایش صفحات وب، نمایش انواع نمودار، چارت، اینفوگرافی، قابلیت جایگذاری انواع کاتالوگ و بروشور همراه با امکان دانلود و… از جمله ویژگی‌های نمایشگاه مجازی هستند که به نحوی خوشایند در پیش روی مخاطبان قرار می‌گیرند و بدلیل سهولت و سرعت دسترسی، تجربه‌ای دلنشین را برای آنها در بازدید از نمایشگاه مجازی رقم می‌زنند.

آنچه که در نمایشگاه‌های فیزیکی دارای محدودیت و هزینه‌ساز است در نمایشگاه‌های مجازی وجود ندارد از جمله محدودیت در زمان و مکان، هزینه‌های اجاره فضا، تجهیزات، حمل و نقل، دکوراسیون، چاپ و تبلیغات، تشریفات، نیروی انسانی، تدارکات، ساخت و سازهای بخش عمومی، حتی از فراموشی خدمات و محصولات از ذهن مشتریان پس از گذشت زمان و …. . با تمام این اوصاف، نمایشگاه فیزیکی با حضور مردم در کنار هم بسیار پربارتر و جذاب‌تر است اما در شرایط کرونایی که جان انسان‌ها در اجتماعات به خطر می‌افتد ایجاد یک نمایشگاه مجازی اقدامی معقول و هوشمندانه است و البته نباید فراموش کنیم که حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی به سهولت و همیشگی اتفاق نمی افتد. این نوع از نمایشگاه، می‌تواند فرصتی بسیار فوق‌العاده برای صاحبان کسب و‌کار باشد که با بهره‌گیری از فناوری به روز و کارآمد اطلاع‌رسانی چند رسانه‌ای، مخاطب را در هر گوشه‌ای از دنیا با تولیدات و خدمات خود آشنا کنند. این یک نمایشگاه دایمی است که فارغ از مسایل سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، محدودیت‌های مرزی، مشکلات تجارت خارجی و …. جهت معرفی نامحدود کالا و خدمات در بازارهای جهانی بسیار موثر می باشد. لازم به ذکر است در فضای اقتصادی کشور ما که همواره تلاش می‌کند با ایجاد تنوع در امر تولید، گسترش بازار فروش و همچنین ورود در مسیر برندسازی، رد پای خوبی در دنیای اقتصاد داشته باشد، قطعا نمایشگاه مجازی می‌تواند عرصه بسیار مناسبی برای معرفی کالا و خدمات به شمار آید. اتاق مشترک ایران و ایتالیا با امعان نظر به دغدغه‌های فعالان اقتصادی و شرایط موجود، اقدامات مجدانه‌ای به منظور تزریق این نوآوری به بخش خصوصی را آغاز کرده و مساعی خود را به کار گرفته تا تولیدات و خدمات بنگاه‌های اقتصادی را از طریق نمایشگاه‌های مجازی به دنیا معرفی کند و اثرات مطلوب بهره‌مندی از آن را نیز نمایان سازد. نمایشگاه مجازی اتاق مشترک ایران و ایتالیا از مشخصه‌هایی چون طراحی به دو زبان فارسی و انگلیسی با انواع غرفه‌ها ، قابلیت قرارگیری آدرس اینترنتی غرفه بر روی سایت و سایر شبکه‌های اجتماعی همچون کانال تلگرام و Linked in، سربرگ و کارت ویزیت متقاضی، امکان درج اطلاعات مالک غرفه اعم از نشانی سایت و اطلاعات تماس در صفحه اول و نمایش مکان شرکت بر روی نقشه، استفاده از ابزار visual و Audial برای معرفی کالاها و خدمات (امکان پخش صدا)، امکان طراحی سه بعدی محصولات، قابلیت نمایش پوسترها، گواهینامه‌ها، عکس‌ها و کلیه متون و تصاویر بر روی دیوارهای غرفه، انتخاب غرفه بصورت optional با توجه به نوع عملکرد و رشته فعالیت شرکت‌ها برخوردار است. اتاق مشترک ایران و ایتالیا با در نظر گرفتن تنوع و گستردگی نمایشگاه مجازی تلاش کرده با توجه به تنوع در گستردگی محصولات و خدمات غرفه‌داران این نمایشگاه را به چند طرح مختلف به نام‌های پایه، برنز، سیلور، گلد و پلاتینیوم(unity) تقسیم کند.
در پایان این مطلب آنچه که ضرورت بر تاکید و تکرار دارد این است که صاحبان صنایع، اهمیت حضور در بازارهای جهانی را به خوبی درک کرده‌اند و می‌دانند وقتی یک برند در معرض دید قرار داده می‌شود ضمن دنبال کردن اهداف مشخص و از پیش تعیین شده همچون انتفاع مالی و موارد دیگر می‌تواند همواره معطوف به تاثیراتی عمیق در بلوغ و ارتقای فرهنگ‌ها، رونق اقتصادی و حتی تحولات سیاسی و اتخاذ بسیاری از تصمیمات محلی و حتی کلان در نقاط مختلف جهان نیز بشود. از اینرو برپایی نمایشگاه مجازی گامی رو ‌به‌ جلو و تجربه‌ای بسیار شگفت‌انگیز خواهد بود.

محمدرضا حسنی

کارشناس روابط عمومی اتاق مشترک ایران و ایتالیا

روند تولید کاشی و سرامیک

جایگاه صنعت کاشی و سرامیک در ایران:

صنعت کاشی و سرامیک به‌عنوان یکی از صنایع پیشرو در ایران شناخته می‌شود. کارشناسان انتظار دارند که با افزایش تولید کاشی و سرامیک و همچنین بهبود روند صادرات آن در کشور که در حال حاضر ایران به‌عنوان یکی از پنج کشور برتر تولیدکننده در زمینه کاشی و سرامیک شناخته می‌شود، بتوان ارزآوری این صنعت را افزایش داد. صنعت کاشی و سرامیک به دلیل وجود منابع معدنی ارزان و فراوان، دستمزد پایین نیروی کار، منابع انرژی ارزان و حاشیه سود مناسب ، پتانسیل مناسبی را برای رشد و توسعه در بازار‌های جهانی را دارا می‌باشد. طبق آخرین آمار اعلام‌شده از سوی انجمن صنفی تولیدکنندگان کاشی و سرامیک کشور، ایران با تولید ۳۹۸ میلیون مترمربع کاشی و سرامیک در سال ۲۰۱۹، ۳.۱ درصد از تولید این محصول را در جهان به خود اختصاص داده است و با این میزان از تولید، رتبه هفتم جهان پس از چین، هند، برزیل، ویتنام، اسپانیا و ایتالیا را در اختیار دارد. با توجه به وجود پتانسیل زیاد رشد در صنعت کاشی و سرامیک و جایگاه مهم آن در کشور، بررسی روند تولید محصولات مرتبط با این صنعت می‌تواند برای تولیدکنندگان و علاقمندان به این حوزه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار باشد.

مواد اولیه اساسی در تولید کاشی و سرامیک:

ماده اولیه‌ اصلی جهت تولید کاشی و سرامیک از انواع گوناگون خاک بدست می آید که در شرایط خاص و ویژه ای از معادن استخراج می‌شوند. کاشی و سرامیک‌ها بر اساس کاربرد و نقشی که دارند، از مواد اولیه متفاوتی ساخته می‌شوند که عبارتند از: مواد اولیه پلاستیک، پرکننده یا فیلرها و کمک‌ذوب‌ها یا گدازآورها که در ادامه به شرح آن‌ها پرداخته خواهد شد ولی در ابتدا بهتراست جنس خاک مورداستفاده در تولید این محصولات و علت استفاده از آن بررسی شود .

یکی از بهترین خاک‌های مورداستفاده در این صنعت خاک رس می‌باشد. رس نیز مشابه سایر خاک‌های دیگر از فرسایش و هوازدگی سنگ‌ها مخصوصاً سنگ‌های آذرین طی سالیان دراز به وجود آمده است. از دلایل عمده استفاده از خاک رس در این صنعت، وجود بنیان‌های مولکولی Sio2,Al203 در ساختمان رس‌ها می باشد که بعد از پخت، فازهای بسیار سخت سیلیکاتی را تولید نموده و موجب افزایش مقاومت در محصولات می‌گردند.

کانی‌های رسی با سختی تقریباً یک موجب ورود این بنیان‌ها در فرمول بدنه می‌گردند. درحالی‌که اگر بخواهیم همین مواد را به‌طور خالص که بنام کوارتز و کراندم با سختی به ترتیب 7 و 9 می‌باشند در فرمول وارد کنیم سایش آن‌ها تقریباً غیرممکن و بسیار هزینه‌بر خواهد بود. بنابراین هزینه خریداری رس‌ها بسیار به‌صرفه‌تر از مواد دیگر است. در بین کانی‌های موجود در طبیعت، رس‌ها بسیار ریزدانه‌ترند و در برخی موارد میلیون‌ها برابر کوچک‌تر از سایر کانی ها می باشند و از طرفی به‌واسطه شکل لایه‌ای موجب ایجاد یک دوغاب هموژن می‌گردند که زمان ته‌نشینی آن بسیار طولانی است درحالی‌که مواد دیگر چنین خاصیتی را ندارند.

مواد پلاستیک: منظور از پلاستیک همیشه به معنی مواد پلاستیکی مشتق از مواد نفتی نمی‌باشد. درواقع پلاستیک همان خاصیت پلاستیسیته خاک رس است. پلاستیسیته خاصیتی است که به یک ماده قابلیت می‌دهد تا در اثر یک نیروی بیرونی بدون شکست و تخریب، تغیر شکل داده و بعد از حذف یا کاهش آن نیرو همچنان حالت خود را حفظ نماید.

پرکننده‌ها یا فیلرها: این مواد برعکس گروه اول، غیر پلاستیک بوده و نقطه ذوب بالایی دارند. پرکننده‌ها همچنین در مقابل مواد شیمیایی و محیط‌های اسیدی مقاومت بالایی را از خود نشان می‌دهند. مهم‌ترین وظیفه پرکننده‌ها در مرحله اول جلوگیری از تغییر شکل بدنه در طول پخت، انبساط حرارتی مناسب و کنترل انقباض ‌تر به خشک و خشک به پخت می‌باشد و در مرحله دوم پرکننده‌ها در تعیین تخلخل و رنگ (سفیدی) بدنه اتصال مناسب لعاب و بدنه و اصلاح بافت بدنه خام و… نیز نقش بسیار مهمی را ایفا می‌نمایند. مهم‌ترین پرکننده در این صنعت سلیس و آلومین (کروندوم) می‌باشد، چراکه در حین پخت به سرامیک کمک می‌کنند که کمترین تغییر شکل را داشته باشد و همچنین باعث بالا رفتن چسبندگی بین بدنه سرامیک و لعاب می‌شوند.

گدازآورها: موادی هستند که به جهت کاهش نقطه ذوب بدنه و یا لعاب، مصرف بالایی در این صنعت دارند. گدازآورها در هنگام پخت بدنه ذوب گردیده و در هنگام سرد شدن فاز شیشه‌ای را در بدنه به وجود می‌آوردند که کلیه بلورهای موجود در بدنه پخته‌شده را در برگرفته و بدین ترتیب موجب افزایش استحکام محصول نهایی می‌گردند. نقش اصلی این مواد درواقع کاهش‌ نقطه ذوب می‌باشد. از عمده گدازآورها می‌توان به :

• اکسیدهای پتاسیم
• سدیم
• کلسیم
• منیزیم

اشاره کرد که جهت تأمین آن‌ها از فلدسپات‌های سدیک، پتاسیک و کلسیک استفاده می‌شود. اما غیرازاین مواد، موادی نظیر کربنات‌ها مثل کلیست و دولومیت نیز در بدنه کاشی‌های دیواری مصرف می‌شود که نقش تأمین جذب آب را در این کاشی‌ها ایفا می‌نماید.

دستگاه‌های مورداستفاده در کارخانه‌های کاشی و سرامیک:

در کارخانه‌های کاشی و سرامیک برای تولید محصولات خود از ماشین‌آلات پیشرفته مخصوص هر مرحله استفاده می‌شود؛ این دستگاه‌ها به ترتیب استفاده در مراحل ساخت سرامیک عبارت‌ از: “سنگ‌شکن، باکسفیدر، بالمیلدوغاب و لعاب، اسپری درایر، دستگاه پرس، کوره‌های رولری و تونلی، خط لعاب و دکور زنی، دستگاه‌های مربوط به بسته‌بندی و درجه‌بندی” می باشند.

مراحل تولید کاشی و سرامیک:

آماده‌سازی پودر: منظور از آماده‌سازی مواد اولیه اعمالی است که بعد از ورود مواد اولیه به کارخانه و قبل از توزین و اختلاط آن‌ها، انجام می‌گیرد این مرحله اولین مرحله در خط تولید کارخانه‌های تولید کاشی و سرامیک بوده و به‌طور عمده شامل خرد و آسیاب کردن مواد است. در مرحله آسیاب مواد که بیشتر در مورد مواد سخت و دانه‌درشت بکار می‌رود توسط مقداری از سنگ‌شکن‌ها مواد درشت به مواد ریز تبدیل می‌گردند. سنگ‌شکن‌های مختلف رایج در صنعت سرامیک، فکی، چکشی، مخروطی و غلتکی و دوار و…می‌باشند. در آسیاب‌ها مواد خرد شده به‌ همراه آب و مقدار مشخصی از روان‌سازهایی چون سیلیکات ، تری پلی فسفات سدیم Tpp، کربنات سدیم با دور و سرعت مشخص تحت سایش قرار می گیرند و به دوغ آب تبدیل می شوند. مقادیر این مواد دقیقاً از قبل تست و مشخص‌ می گردند. کیفیت مواد ورودی، درصدهای اختلاط، مشخصه‌های محصول سنگ‌شکن و خصوصاً مشخصه‌های دوغاب پس از آسیاب نظیر دانسیته، ویسکوزیته و دانه‌بندی نیز دقیقاً کنترل می‌شود. در ادامه جهت آماده‌سازی پودر از دوغاب از خشک‌کن‌های افشان یا پاشنده یا اسپری درایر استفاده می‌شود. دوغاب حاصل از آسیاب‌ها پس از دپو در مخازن دوغاب وارد مخازن دوغاب اسپری درایر می‌گردد. پمپ‌های پیستونی با فشار نسبتاً بالا دوغاب را به محفظه استوانه‌ای اسپری درایر اسپری نموده و دوغاب پس از برخورد با هوای داغ و تبخیر آب به پودر با رطوبت مشخص و دانه‌بندی مشخص تبدیل می‌شود.

پرس و شکل‌دهی قالب اولیه کاشی و سرامیک: در این روش مخلوط مواد اولیه که به‌صورت پودری با دانه‌بندی مناسب درآمده در حفره‌های قالب و تحت‌فشار قرار گرفته و بدین ترتیب شکل قالب را به خود می‌گیرند. امروزه در صنایع تولید کاشی، پرس‌های بسیار مدرن و با توانمندی‌های بالا وجود دارد که حتی می‌توانند طرح را در مرحله پرس کردن بر روی کاشی ایجاد نمایند.

خشک‌کردن کاشی سرامیک: اگر قطعه کاشی به‌خوبی خشک نشود یا با ‌سرعت بالا خشک شود موجب ایجاد ترک شده و یا می‌پیچد یا تغییر حجم می‌دهد. اگر قطعه را پس از خروج از پرسکاری با حرارت خشک کنند یا در معرض هوای خشک و گرم قرار دهند سطح خارجی آن به‌سرعت خشک‌ می شود لذا برای خشک‌کردن قطعات مرغوب از تونل هوای گرم استفاده می کنند. برای جلوگیری از ترک برداشتن و چروک شدن و پیچش سطحی، هوای ابتدای تونل کاملاً مانند هوای خارج است. در وسط تونل، حرارت به حداکثر لازم می‌رسد و در این مرحله کلیه آب موجود در قطعه متصاعد شده و کاملاً خشک می‌گردد. در مسیر تونل رطوبت و حرارت موجود باید اندازه‌گیری می‌شود.

لعاب‌کاری و اصلاحات هندسی: در کاشی‌های تک پخت مانند نمونه کاشی دیواری منوپروزا (تک پخت)، کاشی‌های کف و پرسلان لعاب دار پس از مراحل خشک کاری، کاشی، وارد مسیر آبی می‌شود و سپس لعاب‌کاری آستری که به آن آنگوب نیز می‌گویند روی آن‌ها انجام شده و به دنبال آن لعاب‌کاری اصلی توسط دستگاه‌های دیگر با استفاده از طرح‌های موردنظر، به وسیله دستگاه های مخصوص روی کاشی و سرامیک انجام می‌شود. ماشین‌آلات جدید که برای لعاب‌کاری مورداستفاده قرار می‌گیرند دارای قابلیت چاپ‌های بیشتری روی کاشی می باشند.

پخت سرامیک و کاشی مورداستفاده: بعدازاین که لعاب‌کاری انجام شد، نوبت به پخت کاشی و سرامیک می‌رسد. اساس پخت کاشی منحنی زمان-دما است که به آن منحنی پخت کاشی نیز می‌گویند و این منحنی برای محصولات مختلف و کاشی‌هایی با استفاده‌های مختلف متفاوت است و با توجه به دماها و تنظیمات لازم موجود در دیواره‌ها یا سقف کوره در نظر گرفته می‌شود. بازده و راندمان پخت کاشی به انرژی گرمایی بستگی دارد که توسط محصولاتی که در کوره قرارگرفته‌اند جذب می‌شود.
درصورتی‌که در این مرحله توجه کافی به موضوع پخت نشود و اصول لازم برای انجام این کار رعایت نشود ممکن است که به مشکلاتی مانند: استحکام کم و ترد و شکننده بودن، شفافیت و موارد مربوط به درخشندگی سطح، تغییر طیف چاپ و زمینه، گونیا نبودن و اختلاف سایز، کثیف بودن سطح لعاب، وجود نقاط سیاه‌روی لعاب، ترک‌های مویی لعاب ترک‌های مکانیکی و شکستگی و گوشه پریدگی، دفرمگی و تابدار شدن کاشی‌ها برخورد کرد.

پولیش‌کاری: زمانی که پولیش‌کاری انجام می‌شود روزنه‌هایی که احتمالاً روی سطح وجود دارد موجب کاهش عمر کاشی و سرامیک و نفوذ آب در آن می باشند، بسته می‌شوند و سرامیک یکدست می‌شود.

سورتینگ Sorting : سورتینگ اصطلاحی است به معنای درجه‌بندی و دسته‌بندی محصولات بر اساس اندازه، رنگ، شکل ظاهری و سایر عوامل و جداسازی. در صنعت کاشی و سرامیک پس از تولید محصول ، هر کاشی بر اساس کیفیت تولیدشده طبق استاندارد درجه‌بندی می‌شود و توسط دستگاه‌های مدرن و استاندارد سورت می‌شوند. کاشی‌های بدون مشکل در سورتینگ درجه‌یک قرار می‌گیرند و به کاشی‌های کیفیت پایین‌تر درجه‌های دو، سه و چهار اطلاق می‌گردد.

بسته‌بندی: محصول تولیدشده پس از سورت شدن و دسته‌بندی درجه ، بسته‌بندی می‌شود، هر محصول نسبت به سایز و وزن آن در کارتن قرارداده شده و بسته‌بندی می‌شوند.

سخن آخر

نحوه ساخت و تولید کاشی سرامیک از زمان‌های قدیم تا به امروز علیرغم پیشرفت‌های زیاد در ماشین‌آلات و ابزارهای موردنیاز این صنعت همچنان یکی از دغدغه‌های اصلی این حوزه محسوب می‌شود. از سوی دیگر این صنعت در زمره صنایعی است که بیشترین نقش را در شاخص‌های منتخب ازجمله سهم ارزش‌افزوده، اشتغال‌زایی، صادرات، سهم از بازار، مزیت نسبی و زنجیره تأمین (به‌عنوان مواد اولیه یا کالا‌های نهایی) و سطح دانش و فناوری داراست. بر همین اساس سرمایه‌گذاری و ورود به این صنعت و همچنین گسترش اطلاعات در خصوص نحوه تولید کاشی و سرامیک سبب افزایش رشد اقتصادی کشور در سال‌های پیش رو خواهد شد.

آرزو بیسجردی

کارشناس عضویت اتاق بازرگانی، صنایع و معادن ایران و ایتالیا

گفت وگو با دکتر بیژن افتخاری یکتا، دکترای مهندسی مواد گرایش سرامیک

به گزارش روابط عمومی اتاق مشترک ایران و ایتالیا، دکتر بیژن افتخاری یکتا، استاد گروه سرامیک دانشگاه علم و صنعت در گفت وگویی با موضوع صنعت کاشی و سرامیک در ایران اظهار داشت:
زیر ساخت‌های فعلی صنعت کاشی و سرامیک کشور عمدتا برگرفته از کشور ایتالیا است. اولین کوره‌های رولری، پرس‌ها، خطوط لعابزنی و ماشین‌آلات آن و نیز بالمیل‌های پیوسته و اسپری درایرها که پس از انقلاب تاکنون وارد کشور شده‌اند عمدتا محصولات شرکت‌هایی همچون ساکمی، ناستی و سیتی بوده‌اند. علاوه بر‌آن، پیش از انقلاب متخصصینی از کشور ایتالیا در کارخانه‌هایی همچون ایرانا مسئولیت تهیه فرمولاسیون انواع بدنه‌ها و لعاب‌ها را بر عهده داشتند و این افراد به نوعی در انتقال دانش فنی به متخصصین وقت کشور مشارکت داشتند. پس از انقلاب نیز، متخصین کمپانی‌های مذکور در اکثر موارد، وظیفه راه‌اندازی برخی از بخش‌های واحدهای تولیدی را برعهده داشته و با آموزش‌های عملی و نیز ارایه کتابچه‌های فنی know how))در ارتقاء فنی کارشناسان بومی سهم داشته‌اند.
آقای دکتر افتخاری یکتا بر اساس آمار ارایه شده توسط انجمن صنفی تولیدکنندگان کاشی و سرامیک کشور گفت ظرفیت تولید کاشی و سرامیک کشور در حال حاضر در حدود 720 میلیون متر مربع است؛ ولی، بر اساس همین آمار، میزان تولید این محصولات در حدود 450 میلیون متر‌مربع است که از این مقدار حدود 220 میلیون متر‌مربع آن در کشور مصرف و 180 میلیون مترمربع آن، به ارزش 216 میلیون دلار صادر می‌گردد. در مورد میزان واردات نیز می‌توان گفت که بدلیل مسایل تحریم و افزایش نرخ برابری دلار در مقابل ریال واردات رسمی در سال‌های اخیر به کشور صورت نگرفته است.

وی ادامه داد مواد اولیه لازم جهت تولید کاشی و سرامیک را می‌توان به دو دسته
الف- مواد مصرفی در بدنه کاشی
ب- مواد مصرفی در لایه لعاب تقسیم‌بندی نمود.
اصلی‌ترین و مهم‌ترین مواد اولیه بدنه‌های کاشی دیواری عموما شامل انواع خاک‌های رسی ایلیتی-پیروفیلیتی، کربنات کلسیم و یا دولومیت، بنتونیت و سیلیس می‌باشند. این در حالی است که برای بدنه‌های کاشی کف و سرامیک به استثنای کربنات کلسیم و دولومیت، از سایر مواد یاد شده در کنار انواع فلدسپارهای سدیم و پتاسیم نیز استفاده می شود. البته در بخش بدنه‌های پرسلانی استفاده از رس‌های کائولینیتی مرغوب سفید پخت نیز الزامی است. برای تهیه لعاب این محصولات نیز بر حسب اینکه کاشی مربوطه دیواری و یا کاشی کف باشد از لعاب‌های فریتی و یا لعاب‌های خام استفاده می شود. به استثنای سیلیکات زیرکونیم، بقیه اجزای لعاب‌های خام از مواد اولیه معدنی یا سنتز شده داخلی، شامل انواع فلدسپارها، سیلیس، کربنات‌های کلسیم، دولومیت، اکسید روی، کربنات باریم هستند؛ این در حالی است که برای ساخت لعاب‌های فریتی از مواد اولیه سنتز شده‌ای همچون کربنات‌ها و یا نیترات‌های سدیم، پتاسیم، اسید بوریک و یا بوراکس، در کنار مواد اولیه دیگری که پیشتر از آنها نام برده شد استفاده می‌گردد. برخی از این مواد همانند اسید بوریک و بوراکس عموما از منابع خارجی تامین می‌گردند. البته باید در اینجا به مصرف انواع رنگدانه‌های سرامیکی نیز اشاره کرد که پیش از انقلاب از خارج از کشور تامین می‌شدند؛ ولی، پس از انقلاب واحدهای تولید کننده رنگدانه متعددی در کشور به این امر همت گماردند که در نتیجه منجر به تولید بسیاری از رنگدانه‌ها، حتی انواعی که امروزه برای چاپ دیجیتال نیز مناسب هستند شده است.

ایشان در ادامه اظهار داشت بیشترین واحد تولید کاشی و سرامیک کشور در استان یزد قرار دارد. گفته می‌شود حدود 84 واحد تولید کننده کاشی و سرامیک در استان یزد، بالغ بر نیمی از تولید کاشی و سرامیک کشور را به خود اختصاص می‌دهند. بنابراین، دور از ذهن نخواهد بود که این استان را قطب تولید این محصولات در نظر بگیریم. وی افزود این ویژگی عمدتا از تمایل سرمایه‌گذاران محلی برای سرمایه‌گذاری در زادگاه و موطن خویش سرچشمه می‌گیرد و به استثنای برخورداری از معادن و مواد اولیه مورد نیاز، مزیت‌های جغرافیایی و اقلیمی، چندان در این امر دخالت ندارد.

دکتر بیژن افتخاری یکتا، استان‌های غربی کشور و نیز استان‌های قزوین و زنجان را دارای شرایط لازم برای احداث واحدهای تولید کاشی و سرامیک دانست و اظهار داشت وجود منابع و مواد اولیه مرغوب در این نواحی، نزدیکی به مرزهای غربی و در عین حال به پایتخت و برخورداری از منابع آبی لازم، این استان‌ها را برای تولید این محصولات مستعد می‌سازد.

این استاد دانشگاه با تاکید بر این موضوع که آب یکی از ملزومات اساسی در مسیر تولید این صنعت می‌باشد، افزود یکی از مهم‌ترین بخش‌های مصرف‌کننده آب در صنعت کاشی بخش اسپری درایر است که وظیفه تولید گرانول را بر عهده دارد. در این بخش آب موجود در دوغاب، که نیمی از وزن آن را به خود اختصاص می‌دهد، تبخیر و از گردونه تولید خارج می‌شود. بنابراین، بهره‌مندی از روش‌های دیگر تهیه گرانول، مثلا جایگزینی آسیاب گلوله‌ای تر با سیستم‌های خردایش خشک و در پی آن حذف اسپری درایر، می‌تواند راهکار مناسبی برای کاهش میزان مصرف آب در این صنعت باشد. استفاده از سیستم‌های چگالش بخارات خروجی از اسپری درایر و بازیافت آب می‌تواند راهکاری دیگر بدین منظور در نظر گرفته شود. البته به بنظر می‌رسد که چنین شیوه‌هایی در استان یزد به تازگی توسط یکی از واحدهای تولیدکننده به کار گرفته شده است. از اینکه آیا شرکت‌های دانش‌بنیان در راستای کاهش مصرف آب در این صنعت فعالیت‌هایی انجام داده باشند اطلاعی ندارم.

این استاد دانشگاه ضمنا خاطر نشان کرد با توجه به شرایط امروز، وجود فارغ التحصیلان بسیار در رشته سرامیک و کارشنان آموزش دیده و خبره مشغول به کار در صنعت، سوخت نسبتا ارزان، مواد اولیه مناسب و دسترسی به آب‌های آزاد و نیز قرار‌گیری در مسیر جاده ابریشم تاریخی ، ایران را هم‌اکنون نیز در زمره برترین کشورهای تولید کننده کاشی جهان قرار داده است. به نظر می‌رسد با رفع موانع سیاسی و اقتصادی موجود و فراهم آمدن شرایط برای صادرات آسان‌تر محصولات و بهره‌مندی از دانش فنی کارشناسان خارجی شاهد رشد کمی و کیفی محصولات باشیم و همچنان این محصول سهم قابل توجهی از تولید و درآمد‌زایی بخش صنعت کشور را بخود اختصاص دهد.
ایشان در پایان به حلقه مفقوده ارتباط بین دانشگاه و صنعت اشاره کرد و یادآور شد متاسفانه ارتباط معنی‌داری بین بخش صنعت کاشی و سرامیک و دانشگاه، به عنوان یک شخصیت حقوقی، وجود ندارد؛ گرچه ممکن است برخی از اساتید دانشگاهی، شخصا با برخی از واحدهای تولیدی بصورت مشاوره‌ای همکاری‌هایی داشته باشند و یا اینکه به برخی از این واحدهای تولیدی، خدمات آزمایشگاهی ارائه ‌بدهند. اما عموما این گونه همکاری‌ها در قالب قراردادهای تحقیقاتی کوتاه‌مدت یا دراز‌مدت و در راستای رفع مشکلات روزمره و یا به منظور تولید محصولات جدید نمی‌باشد.
لازم به توضیح است که اتاق مشترک ایران و ایتالیا طی سال گذشته با ایجاد کمیته نوآوری_کارآفرینی بطور فعال ارتباط بین صنعت و دانشگاه را برقرار کرده و تاکنون با صاحبان طرح، اساتید دانشگاه، پارک های علمی_فناوری و فعالان اقتصادی ارتباط نزدیک و معناداری برقرار کرده و امیدوار است که در سال‌های آینده این ارتباط بصورت عمیق‌تر و معنادارتری ادامه یابد.

هیات تحریریه

آشنایی با هنر و انواع کاشی کاری در ایران

هنر کاشیکاری ایرانی

هنر کاشی‌کاری از هنرهای والا و ارزشمندی است که در تزئینات معماری ایران از دوران باستان تا امروز به کار رفته است. این هنر در پیدایش و زیبایی نمای بیرونی و درونی ساختمان‌های مذهبی، مقابر، مساجد و برخی از پل‌ها در ادوار مختلف تاریخ به شیوه گسترده‌ای به کارگرفته شده است.
پیشینه هنرکاربردی کاشی‌کاری برای استحکام و زینت‌بخشی اماکن و ساختمان‌ها به اواخر هزاره دوم پیش از میلاد می‌رسد و هنرمندان ایرانی با ساخت خشت و آجرهای لعاب‌دار از آن زمان آشنا بوده‌اند. آجرهای لعاب‌دار به رنگ‌های سبز، زرد، قهوه‌ای با نقوش انسانی و حیوانی به عنوان کاشی مورد استفاده قرار می‌گرفتند. کاخ‌های تخت جمشید و شوش در زمان هخامنشیان نمونه بارز هنرکاشی‌کاری و آجرهای لعاب‌دار است. در دوره اشکانی هنر کاشی‌کاری در آرایش بنا کمتر مورد توجه قرار گرفت و اشکانیان بیشتر از نقاشی در تزئین بنا استفاده می‌کردند.
هنر کاشی‌کاری در دوره اسلامی به دو منظور آرایش و استحکام بخشی به بنا، گسترش یافت و مساجد، مدارس، کاخ‌ها، حمام‌ها و پل‌ها را با انواع کاشی می‌آراستند، به گونه‌ای که از دهه‌های پایانی قرن چهاردهم هجری اکثر بناها با کاشی‌کاری تزئین شده و کمتر بنایی وجود دارد که از این هنر در آن استفاده نشده باشد.
در آغاز، تزئین بناها با کاشی، همراه با انواع آجر ساده و تراش دار و گچ بوده و قطعات کاشی و آجرهای کوچک لعاب‌دار (کلوک کاشی) را در شکل‌های مختلف در کنار آجرهای قالب زده یا تراش‌دار شبیه به نشاندن نگین انگشتری به کار می‌بردند و زیبایی ویژه‌ای به نمای درونی و بیرونی بنا می‌دادند. کاشی‌کاری در دوره سلجوقی نیز بسیاراهمیت پیدا کرد. نقاشی روی کاشی یا سفال به سبک‌های گوناگون ارائه شده و با روح و سنن ایرانی پیوند و هماهنگی پیدا کرد. دوره ایلخانی را می‌توان پر رونق ترین دوره ساخت کاشی تا این زمان در ایران دانست.
پس از گذشت سال‌ها و ورود ماشین آلات و کوره‌های صنعتی، هنر کاشی‌کاری دچار تغییرات اساسی در ایران گردید. در بازار کار ایران، کاشی به قطعه سنگ مصنوعی گفته می‌شود که طول و عرض آن متفاوت بوده و ضخامت آن چند میلیمتر است، یک روی آن دارای سطحی شیشه‌ای و کاملا صاف و صیقلی می‌باشد، به همین علت به راحتی قابل تمیز کردن است و اغلب در محل‌هایی از ساختمان مورد مصرف قرار می‌گیرد که امکان رشد میکروب‌ها و باکتری‌ها بیشتر بوده و احتیاج به نظافت بیشتری می باشد.
کاشی کاری، هنر ایرانی است که با ورود دین اسلام به سرزمین پارس و ایجاد سبک معماری ایرانی – اسلامی به اوج خود رسید. کاشیکاری هنری سخت و طاقت فرساست اما نتایج اعجاب‌آور آن در انواع گوناگون معرق، هفت‌رنگ، معقلی و مقرنس جلوه پیدا می‌کند.
این هنر-صنعت پنجمین شیوه اساسی و بنیادین در تزئینات ساختمان محسوب می‌شود.شیوه‌ای که همچنان در رده زیباترین و البته گران‌ ترین تزئینات قرار دارد.زیبایی مکان‌های زیادی در ایران و دنیا مدیون تزئینات کاشی است.ترکیبی از خاک رس، سنگ و دیگر مصالح که در شش مرحله ساخته، پخته و لعاب داده می‌شود تا جلوه‌گر طرح و نقشی چشم‌نواز باشد.
از نظر زبان شناسی کلمه “کاشی” برآمده از کاشان یا مربوط به کاشان” می باشد. پس می توان به این نتیجه رسید که اولین کاشی های ایران در کاشان تولید شده اند. البته این فرضیه دور از ذهن نیست، چرا که کاشان با ۷۰۰۰ سال قدمت یکی از شهرهای بسیار کهن و تاریخی ایران است. اما هنگامی که برای دستیابی به یک تعریف صحیح برای کلمه کاشی به سراغ لغت نامه دهخدا می رویم به تعاریف زیر برمیخوریم:
کاشی نوعی از خشت تنک باشد که نقاشی کنند و آبگینه‌ی ساییده بر روی آن بمالند و بپزند چنانکه شبیه به چینی شود که مثل ظرف چینی در ایران عموماً و در کاشان و خراسان خصوصاً بسیار خوب و عمده می سازند.

قدمت هنر کاشی کاری

کاشیکاری یکی از قدیمی ترین اشکال هنر در جهان می باشد که قدمت آن به ۵۰۰۰ سال پیش می رسد.
کاشی کاری (یا همان آجر لعابی) مانند سفالگری از اصالت و قدمت زیادی برخوردار است؛می توان گفت اولین نمونه های کاشی کاری مربوط به هزاره دوم پیش از میلاد می باشد.اما در ایران قدمت کاشی کاری به ۲ یا ۳ قرن پیش از میلاد می رسد.اولین آثار کاشی کاری را در بناهای مربوط به هخامنشی و آشور می بینیم.اوج شکوفایی این هنر در ایران مربوط به دوره ی ظهور اسلام می باشد.
از قدیمی ترین آثار کاشیکاری در ایران مربوط به گنبد مساجد مربوط به قرن هفت و هشت میلادی می باشد.
در دوران آل بویه دو مسجد نایین و نی ریز با آجر کاری و کاشی کاری مزین شده اند.
کاشی کاری های تزیینی و خلاقانه یکی از زیباترین اشکال کاشی کاری می باشد. نمونه های آن را در معابد و کاخ های قدیمی می توان به وفور یافت. امروزه نیز کاشی کاری های مختلف را می توان در بسیاری از دکوراسیون های داخلی و یا حتی در زیباسازی های شهری دید.

انواع کاشی کاری ایرانی
با توجه به قدمت هنر کاشی کاری در ایران ، در ادامه با پنج مدل از مشهورترین انواع کاشی کاری ایرانی آشنا می شویم.

1.کاشیکاری معرق
زیباترین و سخت‌ترین مدل کاشی، معرق است که فقط استادان بزرگ از عهده اجرای آن برمی‌آیند.
در این نوع کاشیکاری قطعه‌های مختلف کاشی، بریده شده و کنارهم اجرا می‌شوند تا به اصطلاح پارچه‌ای زیبا از کاشی خلق شود. معرق‌کاری کاشی از قرن چهارم هجری و در زمان حکومت سلجوقیان رواج پیدا کرد و در قرن هشتم به کمال رسید.
در این قرن بخش‌ها و اشکال مختلف کاشی ریزتر و طرح‌های هنرمندانه‌ای خلق شد.

کاشی معرق در چند مرحله انجام می‌شود، ابتدا استاد طرح مورد نظر را می‌کشد و آن را به دقت رنگ‌آمیزی می‌کند. سپس طرح شماره گذاری و بخش بندی می‌شود، پس از این مرحله طرح از روی کاغذ بریده و بر اساس رنگ طبقه بندی می‌شوند.

کاغذهای بریده شده با استفاده از سریشم بر روی کاشی با رنگ مورد نظر چسبانده می‌شود.

پس از خشک شدن کاغذهای چسبانده شده با استفاده از تیشه‌ شروع به برش قطعات کاشی می‌کنند که به آن “لب‌زنی” می‌گویند و سپس نوبت بریدن، صیقل دادن و کنار هم چیدن آنها بر اساس شماره گذاری تکه های کاشی است.در نهایت ملات ریزی و نصب کاشی‌ها بر روی محل مورد نظر انجام می گیرد. این مدل کاشیکاری نیاز به دقت و زحمت زیادی دارد.

کاشیکاری معرق در بناهای شاخص زیادی به‌کار رفته است.صفویان نیز علاقه زیادی به این مدل از کاشیکاری داشتند و این تزئین در این دوران به اوج خود رسید.

مسجد شیخ لطف‌الله، مسجد جامع عباسی، کاروانسرای عباسی، مسجد کبود تبریز و بخش‌هایی از کاخ نیاوران از جمله بناهایی هستند که می‌توان در آن نمونه اعلای کاشی معرق را دید.

2.کاشیکاری هفت‌ رنگ

در این شیوه،کاشی‌ با اشکال و ابعاد منظم بنا بر سلیقه استادکار و ویژگی‌های محل اجرای اثر با شکل‌های مربع، مستطیل و شش ضلعی در کنار هم قرار می‌گیرد. در این نوع از کاشیکاری ابتدا طرح‌ را با استفاده از زغال از روی کاغذ بر روی کاشی کپی می‌کنند، سپس رنگ‌آمیزی کرده و کاشی را درون کوره قرار می دهند.

سیاه، سفید، لاجوردی، فیروزه‌ای، قرمز، زرد و حنایی هفت رنگ متداولی هستند که در کاشیکاری هفت رنگ استفاده می‌شوند.
کاشی لعاب دار یا کاشی هفت رنگ از دوره تاریخی هخامنشی در بناهای باستانی دیده شده است. ولی هیچگاه به صورت جدی و به فراوانی در بناها استفاده نگردید. تا دوره سلجوقیان که کاشی‌های رنگین جای خود را در تزیینات بناهای مهم پیدا کردند و به عنوان یکی از تاثیرگذارترین بخش های بنا، خود را جلوه گر ساختند.
این مدل از کاشیکاری سرعتی بیشتر از معرق دارد.
کاشیکاری هفت رنگ را بیشتر در اماکن مذهبی می‌توان دید.پس از گشترش اسلام این مدل از کاشیکاری را به وفور در مساجد بویژه مناره‌ها می‌توان دید.مناره مدرسه چهارباغ اصفهان یکی از بناهایی است که نمونه زیبا و اعلای کاشیکاری هفت رنگ یا خشتی را می‌توان در آن دید.

3.کاشی کاری مَعقِلی

کنارهم قرار گرفتن کاشی‌های بسیار کوچک که معمولا شکل هندسی مربع یا مستطیل دارند، کاشیکاری معقلی است.سبک معقلی در واقع ترکیبی از کاشیکاری و آجر بوده که باعث به حداقل رسیدن میزان انبساط و انقباض کاشی‌ها شده و در نتیجه آسیب کمی به لعاب کاشی می‌رسد. در کاشی معقلی از انواع خطوط مستقیم در محورهای عمودی و افقی، همچنین خطوط مورب با زاویه ۴۵ درجه و شطرنجی استفاده می‌شود.به کاشیکاری معقلی، بنایی نیز می‌گویند.کاشی معقلی به خط کوفی بنایی مزین بوده و در سطوح مختلف تزئینات معماری از آن استفاده می‌شده است.از این خط در کتابت و نگارش استفاده نمی‌شده، اما در معماری کاربرد زیادی داشته است؛

به این صورت که ابتدا نوشته را در صفحه‌ای شطرنجی مشخص و سپس حروف را مرتب می‌کردند.
در مرحله پایانی نیز آجر و کاشی بر روی بنا نصب می‌شد تا حروف شکل بگیرند و نوشته نمایان شود.
این نوع از کاشیکاری اگرچه پیش از ظهور اسلام به دست ایرانیان ابداع شد، اما در دوران اسلامی و در قرن پنجم هجری به کمال رسید.
کاشیکاری معقلی را در بناهای به جا مانده از دوران تیموری و ایلخانی به وفور می‌توان دید.
این نوع از تزئین را حتی در آثار معاصر مانند حرم امام رضا و امام‌زاده صالح می توان مشاهده نمود.
در مسجد جامع اصفهان و مسجد علی نیز کتیبه‌هایی به سبک معقلی به چشم می‌خورد.

4.کاشیکاری مقرنس

مقرنس در معماری ایرانی – اسلامی جایگاه بسیار مهمی دارد.به طور کلی به آنچه که به شکل نردبان و پله پله و مانند آویزهایی قندیل مانند باشد، مقرنس می‌گویند.مقرنس را به پوزه آهو تشبیه کردند و ریشه آن را نیز از قرنیز و کرنیس یونانی‌ها دانسته‌اند.مقرنس پیش‌تر جنبه‌ای ساختمانی داشت، اما به مرور زمان جنبه‌ای تزئینی به خود گرفت و در بیشتر ورودی‌ بناهای مهم از جمله مساجد و بازارها از آن استفاده شد.مقرنس یکی از انواع تزئینات است که به مصالح گوناگون از جمله کاشی‌ و گچ نیاز دارد.

این تزیین در چهار نوع مقرنس‌های جلو آمده، مقرنس‌های روی هم قرار گرفته، مقرنس‌های معلق و مقرنس‌های لانه زنبوری وجود دارد. در همه انواع آن ابتدا با استفاده از گچ، آجر و آهک طرح را زده و برش‌ها و قندیل‌ها را براساس شکل مورد نظر درمی‌آورد و سپس کاشی‌های ساخته شده متناسب با بنا را به آن می‌چسبانند.این کاشی‌ها می‌توانند از انواع کاشی‌های هفت‌رنگ، معرق و غیره باشند.مقرنس را یکی از مهم‌ترین ارکان معماری اسلامی نامیده‌اند.چرا که گستره آن در مناطق اسلامی از شرق تا جنوب اسپانیا کشیده شده و به عنوان عنصری ایرانی در بسیاری از بناهای اسلامی قابل رویت است.
تاریخ دقیقی از ابداع مقرنس و استادان آن در دست نیست.اما به قطع زیباترین مقرنس‌ها را در معماری صفوی و در مجموعه میدان نقش جهان و مسجد جامع عباسی می‌توان دید.

5.کاشی کاری مشبک

همانگونه که از نامش پیداست، کاشی کاری مشبک گونه‌ای از کاشی کاری بوده که در آن کاشی به صورت شبکه شبکه در می‌آید. به گونه ای که نور بتواند از آن عبور کند. در میان آثار معماری‌ و بناهای برجا مانده از ادوار گذشته مانند بازارها، حمام‌ها و مـسجدها پرده‌ای از سفال یا کاشی وجود دارد که طبق نظر برخی از پژوهشگران‌ هوای متغیر ایران، آفتاب تند و روشن، باد و طوفان و گردباد و عقاید خاص ملی و مذهبی باعث ایجاد این‌گونه شبکه‌ها شده است. پنجره‌های ساخته شده از کاشی مشبک باعث بیرون راندن حشرات موذی، حفظ حریم داخل خانه و عبور راحت نور بوده است.
کاشی مشبک به دو گونه قالبی و برشی ساخته می‌شود.شیوه کار آن اینگونه است که سفال های لعاب داده شده را بر مبنای طرح اصلی بریده و سپس با در کنار هم قرار دادن آن ها طرح اصلی را می‌سازند. مشبک‌های مسجد جامع شیخ لطف الله و مقبره جعفراصفهانی از جمله زیباترین نمونه‌های کاشیکاری مشبک است.