در سال‌های اخیر ایران در حوزه تولید تجهیزات پزشکی پیشرفت بسزایی داشته است. ازآنجاکه سیاست وزارت بهداشت ایران و اداره کل تجهیزات پزشکی در این سال‌ها بر پایه تولید داخل شکل گرفت، شرکت‌های ایرانی در راستای تولید داخل تلاش زیادی انجام دادند، هرچند با مشکلات فراوان روبه‌رو شدند ولی به‌طرز باورنکردنی شرکت‌های واردکننده تجهیزات پزشکی با مهندسی معکوس و یا تحت برند شرکت‌های خارجی شروع به تولید محصولات در ایران کردند. اگرچه تحریم‌ها فرصت تولید داخل برای شرکت‌های ایرانی را به شکل غیرمستقیم مهیا کرده ولی متأسفانه عدم وجود زیرساخت‌ها در صنایع مادر مشکل اصلی در تولید محسوب می‌شود.
جای بسیار خوشبختی است که با توجه به وجود تحریم‌ها، تکنولوژی‌های جدید خواسته یا ناخواسته در صنایع ما در سال‌های تحریم بکار گرفته شد ولی عدم وجود زیرساخت‌ها سرعت پیشرفت شرکت‌های تولیدکننده را کاهش داد، از سوی دیگر بسیاری از شرکت‌های تولیدکننده تجهیزات پزشکی مجبور به واردات مواد اولیه از سایر کشورها از جمله ایتالیا هستند.
با توجه به این‌که دارو و تجهیزات پزشکی باید از تحریم‌ها مستثنی باشند فرصت شرکت‌های تولیدکننده تجهیزات پزشکی در امر واردات مواد اولیه و حتی محصول تمام‌شده نسبت‌به سایر صنایع بیشتر است، اما بسیاری از شرکت‌ها در سراسر دنیا ترجیح می‌دهند که با ایران به شکل مستقیم تبادل تجاری نداشته باشند. شرکت‌های ایتالیایی زیادی پیش از تحریم‌های اخیر با استفاده از نماینده‌های ایرانی در بازار وسیع ایران مشغول به کار بودند که پس از این تحریم‌ها به دلایل مختلف با بازار ایران حتی به شکل مقطعی خداحافظی کردند و ازجمله دلایل حضور کم‌رنگ شرکت‌های اروپایی در ایران در دوره تحریم تراکنش‌های پولی و بانکی می‌باشد.اگرچه صادرات بسیاری از تجهیزات پزشکی از سایر کشورها به ایران تحریم نیست ولی درنهایت شرکت ایرانی برای حواله پول به خارج از ایران محدودیت‌های فراوانی دارد و مسیر حواله از ایران برای بانک‌ها در سراسر دنیا غیرقابل‌قبول می‌باشد. بانک‌های ایرانی به‌طور مستقیم سوئیفت صادر نمی‌کنند و قادر به ارسال حواله مستقیم از ایران به سایر بانک‌ها در ایتالیا وسایل کشورها نیستند اگرچه ارز از طریق کشورهای واسط به کمپانی سازنده در ایتالیا و سایر کشورهای اروپایی قابل حواله است اما این مسیر برای شرکت‌های اروپایی از نگاه بانک مقصد مسیر امنی محسوب نمی‌شود چراکه شرکت‌های واسط، خود خریدار تجهیزات نیستند و صرفاً تراکنش مالی را انجام می‌دهند.
به هر سو شرکت‌های تولیدکننده برای واردات مواد اولیه تا حدود زیادی وابسته به واردات از سایر کشورها هستند. بسیاری از شرکت‌ها واردات مواد اولیه خود را از چین انجام می‌دادند که با توجه به نرخ تغییرات فراوان تامین‌کنندگان چینی مجدد به سمت کشورهای اروپایی رفتند. قطعا تأمین‌کنندگان در اروپا و ایتالیا از کیفیت یکنواخت‌تری از تامین‌کنندگان چینی در دفعات مختلف خرید برای تولیدکنندگان ما دارند ولی مشکل دیگری که در این زمینه شرکت‌ها با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند وجود تاریخ انقضا یا زمان بهینه مصرف برق برخی از این اقلام وارداتی می‌باشد. هرچند شرکت‌های ایرانی مسیرهای جدیدی برای واردات اقلام به‌طور غیرمستقیم از ایتالیا به ایران را دارند ولی این مسیرها به‌سرعت قبل نیست و نیاز به زمان دارد که برای اغلب اقلام دارای تاریخ انقضا، شرایط بحرانی می‌شود .به‌عنوان نمونه شرکت آروند فن پارس تا پیش‌از تحریم‌ها نماینده بیش‌از ده شرکت ایتالیایی در حوزه تجهیزات پزشکی در ایران بود اما پس‌از تحریم‌های اخیر علی‌رغم ارتباط‌های دوستانه و بسیار خوب روابط تجاری کم‌رنگ شد و ما شروع به تولید همان اقلام در ایران کردیم.
ناگفته نماند که شرکت ما زیرساخت‌های تولید را داشته چون پیش‌از این نیز در حوزه تجهیزات پزشکی تولید بسته‌بندی‌های استریل را انجام می‌داد اما با شروع تحریم‌های اخیر با همکاری شرکت یوروندا ایتالیا موفق به انتقال تکنولوژی اتوکلاوهای بخار به ایران شد و تحت برند این شرکت در حال حاضر مشغول به تولید می‌باشد. شرکت یوروندا در ایتالیا با توجه به برقراری ارتباطات دوستانه ( با بررسی زیر ساختهای فیزیکی و منابع انسانی شرکت آروند فن پارس و از همه مهم‌تر با توجه به بازار بزرگ ایران در حوزه پزشکی و دندان‌پزشکی) این انتقال تکنولوژی را پذیرفت اما این مهم به‌سادگی امکان‌پذیر نیست و قطعا نیاز به تبلیغات بازارسازی و انتقال اطلاعات درست به شرکت‌های ایتالیایی جهت انتقال تکنولوژی و همکاری با شرکت‌های ایرانی می باشد. این شریک تجاری شرکت آروند فن پارس با در اختیار گرفتن مطالعات انجام‌شده توسط کارشناسان شرکت درمورد بازارهای منطقه و نیز با توجه به کاهش هزینه تمام‌شده در ایران که فرصت صادرات را به نحو چشمگیری افزایش می‌دهد اقدام به مهیا ساختن شرایط تولید اتوکلاو های بخار با استاندارد اروپایی و جهانی در ایران کرد.
در ابتدا قطعا کار ساده‌ای نبود و افراد مختلف در شرکت ما درگیر این پروژه شدند. بخش حقوقی در راستای تنظیم قرارداد مناسب، بخش بازرگانی در راستای واردات و اخذ مجوزهای لازم جهت ورود، بخش آموزش و فنی در مسیر انتقال تکنولوژی و بخش تضمین کیفیت به‌منظور پیاده‌سازی استانداردهای تولید مرتبط وقت فراوانی برای پیشبرد پروژه انتقال تکنولوژی اختصاص دادند. سرانجام در سال 1400 شرکت آروند موفق به تولید مستقل این محصول تحت برند و کمپانی ایتالیایی گردید چراکه در سه سال قبل با مونتاژ قطعات، این پروژه شروع شد با توضیح این مطلب مسیر و الگوی کلی برای انجام پروژه‌های این‌چنین در کشور ما وجود دارد.
ناگفته نماند که شرکت‌های ایرانی در امر واردات و مشکلات خود تحریمی از نهادهای داخلی نیز مواجه هستند که نیاز به تغییر سیاست‌های نهادهای ذیربط می‌باشد. باشروع دوره پاندمیک مجدداً روابط تجاری با سایر کشورها کاهش یافت. اما در حوزه تجهیزات پزشکی مرتبط با کنترل عفونت و صنایع استریلیزاسیون، ارتباطات نه تنها کاهش بلکه دچار جهش گردید. البته برخی از شرکت‌های تجهیزات پزشکی نیز مانند سایر صنایع به تعطیلی و یا مرز تعطیلی رسیدند اما شرکت‌های فعال در حوزه کنترل عفونت و یا بسیاری از شرکت‌های حوزه تجهیزات پزشکی با ایجاد تغییرات در خط‌های تولید شروع به تولید و واردات محصولات جهت مواجهه با ویروس کرونا کردند در این میان سیاست‌های کلی کشور در راستای تولید داخل، نقطه عطفی برای شرکت‌های حوزه تجهیزات پزشکی محسوب می‌شود اما استراتژی‌های نادرست و انعطاف‌پذیری ناچیز در نهادهای قانون‌گذار چالش دیگری بر سر راه تولیدکنندگان این حوزه است. شرکت‌ها با تامل و صبر فراوان تهدیدهای داخلی و خارجی را به فرصت‌هایی تبدیل می‌کنند اما در صورت وجود حمایت داخلی شرکت‌های تولیدکننده تجهیزات پزشکی نه‌فقط در بازار ایران بلکه در بازار جهان قدرت ورود و به نمایش گذاشتن کیفیت ایران و ایرانی را خواهند داشت.
بدون‌شک چنانچه بستر همکاری بین انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان تجهیزات پزشکی با ردیف متناظر در کشور ایتالیا فراهم شود ارتباطات مؤثرتری در این حوزه شکل خواهد گرفت.
فرصت توریست درمانی و ایجاد پروژه‌های مشابه بین دو کشور از جمله ظرفیت‌های بالقوه در این عرصه می‌باشد که با توجه به رشد صنعت پزشکی و مهندسی پزشکی در ایران بستر و زیرساخت لازم فراهم می باشد. از سوی دیگر امکان انتقال تکنولوژی در صنعت پزشکی توسط شرکت‌های ایتالیایی به‌عنوان یاران قدیمی شرکت‌های ایران از مهم‌ترین موارد قابل تامین در حوزه تولید تجهیزات پزشکی در کشور ما می‌باشد که با توجه به برنامه‌های مهار ویروس کرونا در ایتالیا و ایران قابل برنامه‌ریزی و پیگیری است. قطعاً آموزش نیروی انسانی هم‌زمان با انتقال تکنولوژی بسیار حائز اهمیت می‌باشد که این مهم در شرکت آروند فن پارس با بهره‌گیری از نیروهای جوان، باانگیزه و با علاقه رقم خورده‌است و در سایر شرکت‌های حوزه سلامت قابل پیاده‌سازی و حمایت می‌باشد. در این بر ارتقای کیفیت و بهبود فرآیندهای تولید همگام با تکنولوژی روز دنیا جهت حفظ و استمرار تولید مؤثر ضروری است.
