نوشته ها در دسته بندی: آرشیو مجلات اتاق بازرگانی ایران و ایتالیا

به منظور پي بردن به ارزش و اهميت نمايشگاه‌ها، لازم است نگاهی اجمالی به تاریخچه و قدمت این سهم، از گذشته تاکنون داشته باشیم. از ابتدايي ترين روش‌هاي تجارت در دوران گذشته، مبادله كالا با كالا و خدمات بوده است كه در اصطلاح، همان تهاتر امروزيست. از آنجا که در گذشته، امکان تامین مایحتاج زندگی به طور روزانه برای مردم مقدور نبود، صاحبان کالا و خدمات در محل‌هایی گرد هم آمده و اقدام به عرضه آنچه که در اختیار داشتند و مازاد بر نیازشان بود، می‌کردند. تداوم در برپایی اینگونه بازارها در طول زمان و تغییر در شکل، فضا و شیوه‌های عرضه در آنها، بسترهای لازم جهت برپایی نمایشگاه‌های پیشرفته را ایجاد کرد. تا قبل از سال 1851 ميلادي نمايشگاه‌هاي مختلفي در گوشه و كنار جهان با عناوين و موضوعات مختلف برگزار می‌گرديد كه در عصر خود نيز داراي اعتبار بود ه‌اند، اما اولين نمايشگاه جهاني به شكل امروزي در سال 1851 ميلادي و در محلي بنام كريستال پالاس در هايد پارك شهر لندن، پايتخت انگلستان تحت عنوان “نمايشگاه بين المللي كالاهاي ملل جهان” برپا گرديد، و بالغ بر 14000 غرفه‌دار از سراسر جهان در آن حضور داشتند و ايران نيز در فضايي به وسعت 92 متر مربع يكي از مشاركت‌كنندگان بود. نمايشگاه‌ها در طي دوران مختلف و به واسطه شرايط حاكم بر زمان خود، دستخوش تغييراتي شده‌اند، اما نكته قابل توجه در برگزاری تمامي نمايشگاه‌ها، تحولي است كه نمايشگاه در آن دوران ایجاد و از خود باقي گذاشته و غالباً منشأ اثر در صنعت و تجارت جوامع بشري گرديده است. در حقیقت نمایشگاه‌ها، به فضايي براي تبادل اطلاعات، افكار، دانش و تكنولوژي، بين ملل مختلف مبدل شده‌اند. نمایشگاهی که انگلیس اولین بار در اواسط قرن نوزدهم، برای نشان دادن ثروت، قدرت و دستاوردهایش که ناشی از انقلاب صنعتی بود برپا کرد یکی از مصاديق بارز آن است که با قدری تامل، جایگاه و تاثیرات مطلوب برپایی این نمایشگاه به وضوح مشاهده می شود. این تمایل به نمایش قدرت و داشته ها، از آن زمان تبدیل به یک عرصه با شکوه برای نشان دادن الگوهای متنوع توسعه و شیوه‌های مختلف مواجهه با چالش‌های فرهنگی و اجتماعی به نام اکسپو، به عنوان پایه‌گذار نمایشگاه‌های جهانی شده که هر پنج سال یک بار در کشورهای مختلف جهان برپا می‌شود. اما همانطور که مطرح شد شیوه‌های برپایی نمایشگاه‌ها نیز با توجه به شرایط و مقتضیات زمان مثل بسیاری از موضوعات دیگر دچار دگرگونی و تحولات وسیعی می‌شوند. که در این میان به روز بودن، هنر سازگار شدن با تغییرات و درک درست از فضاهای جدید در برپایی کاربردی و پرجلوه نمایشگاه‌ها بسیار موثر خواهد بود. با پیشرفت علم‌ و ‌فناوری، امروزه بشر می‌داند که در پوسته کره خاکی، جهانی مجازی خلق شده که سوار بر این امواج، می‌تواند در یک چشم به هم زدن گستره آن را بپیماید. با فعالیت و این حجم از تمرکز مردم دنیا به تکنولوژی و اینترنت، ایده برپایی نمایشگاه در فضای مجازی نیز، بعد از اولین تجربه‌اش در سال 1990 به سرعت در حال توسعه یافتن است. نمایشگاه مجازی تلفیقی از محیط های 3 بعدی حرفه‌ای و چشمگیر، همراه با قابلیت‌های منحصر به فرد اطلاع‌رسانی چند رسانه‌ای می باشد که به طور همزمان در دسترس بازدیدکنندگان در اقصی‌نقاط دنیا قرار می‌گیرد. نمایشگاه‌های مجازی با بهره‌گیری از فناوری در شکل و فرم‌های مختلفی طراحی می‌شوند و دقیقا مشابه نمایشگاهی است که در دنیای واقعی میبینیم با این تفاوت که در آن متکی به زمان، مکان و فضا نیستیم. نمایشگاه‌ها معمولا با ساخت دکوراسیون، طراحی‌های جالب و غرفه‌های مختلف و ویژه آماده می‌شوند که همان ساختار در نمایشگاه مجازی نیز پیاده‌سازی و اجرا میشود. در اصطلاح فنی این نمایشگاه نسخه‌ای از نمایشگاه فیزیکی است که بوسیله تصویرسازی محیط در فضای 3 بعدی ایجاد می‌شود. با ظهور ویروس کرونا که منجر به محدودیت‌های اجتماعی شدیدی شده، برپایی نمایشگاه‌های مجازی مورد توجه بسیاری قرار گرفته است.

جایگاه صنعت کاشی و سرامیک در ایران:

صنعت کاشی و سرامیک به‌عنوان یکی از صنایع پیشرو در ایران شناخته می‌شود. کارشناسان انتظار دارند که با افزایش تولید کاشی و سرامیک و همچنین بهبود روند صادرات آن در کشور که در حال حاضر ایران به‌عنوان یکی از پنج کشور برتر تولیدکننده در زمینه کاشی و سرامیک شناخته می‌شود، بتوان ارزآوری این صنعت را افزایش داد. صنعت کاشی و سرامیک به دلیل وجود منابع معدنی ارزان و فراوان، دستمزد پایین نیروی کار، منابع انرژی ارزان و حاشیه سود مناسب ، پتانسیل مناسبی را برای رشد و توسعه در بازار‌های جهانی را دارا می‌باشد. طبق آخرین آمار اعلام‌شده از سوی انجمن صنفی تولیدکنندگان کاشی و سرامیک کشور، ایران با تولید ۳۹۸ میلیون مترمربع کاشی و سرامیک در سال ۲۰۱۹، ۳.۱ درصد از تولید این محصول را در جهان به خود اختصاص داده است و با این میزان از تولید، رتبه هفتم جهان پس از چین، هند، برزیل، ویتنام، اسپانیا و ایتالیا را در اختیار دارد. با توجه به وجود پتانسیل زیاد رشد در صنعت کاشی و سرامیک و جایگاه مهم آن در کشور، بررسی روند تولید محصولات مرتبط با  این صنعت می‌تواند برای تولیدکنندگان و علاقمندان به این حوزه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار باشد.

به گزارش روابط عمومی اتاق مشترک ایران و ایتالیا، دکتر بیژن افتخاری یکتا، استاد گروه سرامیک دانشگاه علم و صنعت در گفت وگویی با موضوع صنعت کاشی و سرامیک در ایران اظهار داشت:
زیر ساخت‌های فعلی صنعت کاشی و سرامیک کشور عمدتا برگرفته از کشور ایتالیا است. اولین کوره‌های رولری، پرس‌ها، خطوط لعابزنی و ماشین‌آلات آن و نیز بالمیل‌های پیوسته و اسپری درایرها که پس از انقلاب تاکنون وارد کشور شده‌اند عمدتا محصولات شرکت‌هایی همچون ساکمی، ناستی و سیتی بوده‌اند. علاوه بر‌آن، پیش از انقلاب متخصصینی از کشور ایتالیا در کارخانه‌هایی همچون ایرانا مسئولیت تهیه فرمولاسیون انواع بدنه‌ها و لعاب‌ها را بر عهده داشتند و این افراد به نوعی در انتقال دانش فنی به متخصصین وقت کشور مشارکت داشتند. پس از انقلاب نیز، متخصین کمپانی‌های مذکور در اکثر موارد، وظیفه راه‌اندازی برخی از بخش‌های واحدهای تولیدی را برعهده داشته و با آموزش‌های عملی و نیز ارایه کتابچه‌های فنی know how))در ارتقاء فنی کارشناسان بومی سهم داشته‌اند.
آقای دکتر افتخاری یکتا بر اساس آمار ارایه شده توسط انجمن صنفی تولیدکنندگان کاشی و سرامیک کشور گفت ظرفیت تولید کاشی و سرامیک کشور در حال حاضر در حدود 720 میلیون متر مربع است؛ ولی، بر اساس همین آمار، میزان تولید این محصولات در حدود 450 میلیون متر‌مربع است که از این مقدار حدود 220 میلیون متر‌مربع آن در کشور مصرف و 180 میلیون مترمربع آن، به ارزش 216 میلیون دلار صادر می‌گردد. در مورد میزان واردات نیز می‌توان گفت که بدلیل مسایل تحریم و افزایش نرخ برابری دلار در مقابل ریال واردات رسمی در سال‌های اخیر به کشور صورت نگرفته است.

هنر کاشیکاری ایرانی

هنر کاشی‌کاری از هنرهای والا و ارزشمندی است که در تزئینات معماری ایران از دوران باستان تا امروز به کار رفته است. این هنر در پیدایش و زیبایی نمای بیرونی و درونی ساختمان‌های مذهبی، مقابر، مساجد و برخی از پل‌ها در ادوار مختلف تاریخ به شیوه گسترده‌ای به کارگرفته شده است.
پیشینه هنرکاربردی کاشی‌کاری برای استحکام و زینت‌بخشی اماکن و ساختمان‌ها به اواخر هزاره دوم پیش از میلاد می‌رسد و هنرمندان ایرانی با ساخت خشت و آجرهای لعاب‌دار از آن زمان آشنا بوده‌اند. آجرهای لعاب‌دار به رنگ‌های سبز، زرد، قهوه‌ای با نقوش انسانی و حیوانی به عنوان کاشی مورد استفاده قرار می‌گرفتند. کاخ‌های تخت جمشید و شوش در زمان هخامنشیان نمونه بارز هنرکاشی‌کاری و آجرهای لعاب‌دار است. در دوره اشکانی هنر کاشی‌کاری در آرایش بنا کمتر مورد توجه قرار گرفت و اشکانیان بیشتر از نقاشی در تزئین بنا استفاده می‌کردند.
هنر کاشی‌کاری در دوره اسلامی به دو منظور آرایش و استحکام بخشی به بنا، گسترش یافت و مساجد، مدارس، کاخ‌ها، حمام‌ها و پل‌ها را با انواع کاشی می‌آراستند، به گونه‌ای که از دهه‌های پایانی قرن چهاردهم هجری اکثر بناها با کاشی‌کاری تزئین شده و کمتر بنایی وجود دارد که از این هنر در آن استفاده نشده باشد.
در آغاز، تزئین بناها با کاشی، همراه با انواع آجر ساده و تراش دار و گچ بوده و قطعات کاشی و آجرهای کوچک لعاب‌دار (کلوک کاشی) را در شکل‌های مختلف در کنار آجرهای قالب زده یا تراش‌دار شبیه به نشاندن نگین انگشتری به کار می‌بردند و زیبایی ویژه‌ای به نمای درونی و بیرونی بنا می‌دادند. کاشی‌کاری در دوره سلجوقی نیز بسیاراهمیت پیدا کرد. نقاشی روی کاشی یا سفال به سبک‌های گوناگون ارائه شده و با روح و سنن ایرانی پیوند و هماهنگی پیدا کرد. دوره ایلخانی را می‌توان پر رونق ترین دوره ساخت کاشی تا این زمان در ایران دانست.
پس از گذشت سال‌ها و ورود ماشین آلات و کوره‌های صنعتی، هنر کاشی‌کاری دچار تغییرات اساسی در ایران گردید. در بازار کار ایران، کاشی به قطعه سنگ مصنوعی گفته می‌شود که طول و عرض آن متفاوت بوده و ضخامت آن چند میلیمتر است، یک روی آن دارای سطحی شیشه‌ای و کاملا صاف و صیقلی می‌باشد، به همین علت به راحتی قابل تمیز کردن است و اغلب در محل‌هایی از ساختمان مورد مصرف قرار می‌گیرد که امکان رشد میکروب‌ها و باکتری‌ها بیشتر بوده و احتیاج به نظافت بیشتری می باشد.
کاشی کاری، هنر ایرانی است که با ورود دین اسلام به سرزمین پارس و ایجاد سبک معماری ایرانی – اسلامی به اوج خود رسید. کاشیکاری هنری سخت و طاقت فرساست اما نتایج اعجاب‌آور آن در انواع گوناگون معرق، هفت‌رنگ، معقلی و مقرنس جلوه پیدا می‌کند.
این هنر-صنعت پنجمین شیوه اساسی و بنیادین در تزئینات ساختمان محسوب می‌شود.شیوه‌ای که همچنان در رده زیباترین و البته گران‌ ترین تزئینات قرار دارد.زیبایی مکان‌های زیادی در ایران و دنیا مدیون تزئینات کاشی است.ترکیبی از خاک رس، سنگ و دیگر مصالح که در شش مرحله ساخته، پخته و لعاب داده می‌شود تا جلوه‌گر طرح و نقشی چشم‌نواز باشد.
از نظر زبان شناسی کلمه “کاشی” برآمده از کاشان یا مربوط به کاشان” می باشد. پس می توان به این نتیجه رسید که اولین کاشی های ایران در کاشان تولید شده اند. البته این فرضیه دور از ذهن نیست، چرا که کاشان با ۷۰۰۰ سال قدمت یکی از شهرهای بسیار کهن و تاریخی ایران است. اما هنگامی که برای دستیابی به یک تعریف صحیح برای کلمه کاشی به سراغ لغت نامه دهخدا می رویم به تعاریف زیر برمیخوریم:
کاشی نوعی از خشت تنک باشد که نقاشی کنند و آبگینه‌ی ساییده بر روی آن بمالند و بپزند چنانکه شبیه به چینی شود که مثل ظرف چینی در ایران عموماً و در کاشان و خراسان خصوصاً بسیار خوب و عمده می سازند.

قدمت هنر کاشی کاری

کاشیکاری یکی از قدیمی ترین اشکال هنر در جهان می باشد که قدمت آن به ۵۰۰۰ سال پیش می رسد.
کاشی کاری (یا همان آجر لعابی) مانند سفالگری از اصالت و قدمت زیادی برخوردار است؛می توان گفت اولین نمونه های کاشی کاری مربوط به هزاره دوم پیش از میلاد می باشد.اما در ایران قدمت کاشی کاری به ۲ یا ۳ قرن پیش از میلاد می رسد.اولین آثار کاشی کاری را در بناهای مربوط به هخامنشی و آشور می بینیم.اوج شکوفایی این هنر در ایران مربوط به دوره ی ظهور اسلام می باشد.
از قدیمی ترین آثار کاشیکاری در ایران مربوط به گنبد مساجد مربوط به قرن هفت و هشت میلادی می باشد.
در دوران آل بویه دو مسجد نایین و نی ریز با آجر کاری و کاشی کاری مزین شده اند.
کاشی کاری های تزیینی و خلاقانه یکی از زیباترین اشکال کاشی کاری می باشد. نمونه های آن را در معابد و کاخ های قدیمی می توان به وفور یافت. امروزه نیز کاشی کاری های مختلف را می توان در بسیاری از دکوراسیون های داخلی و یا حتی در زیباسازی های شهری دید.

انواع کاشی کاری ایرانی
با توجه به قدمت هنر کاشی کاری در ایران ، در ادامه با پنج مدل از مشهورترین انواع کاشی کاری ایرانی آشنا می شویم.

1.کاشیکاری معرق
زیباترین و سخت‌ترین مدل کاشی، معرق است که فقط استادان بزرگ از عهده اجرای آن برمی‌آیند.
در این نوع کاشیکاری قطعه‌های مختلف کاشی، بریده شده و کنارهم اجرا می‌شوند تا به اصطلاح پارچه‌ای زیبا از کاشی خلق شود. معرق‌کاری کاشی از قرن چهارم هجری و در زمان حکومت سلجوقیان رواج پیدا کرد و در قرن هشتم به کمال رسید.
در این قرن بخش‌ها و اشکال مختلف کاشی ریزتر و طرح‌های هنرمندانه‌ای خلق شد.

کاشی معرق در چند مرحله انجام می‌شود، ابتدا استاد طرح مورد نظر را می‌کشد و آن را به دقت رنگ‌آمیزی می‌کند. سپس طرح شماره گذاری و بخش بندی می‌شود، پس از این مرحله طرح از روی کاغذ بریده و بر اساس رنگ طبقه بندی می‌شوند.

متاورس فرضیه‌ای از نسل بعدی اینترنت است که از محیط‌های مجازی سه بعدی آنلاین غیرمتمرکز و پایدار تشکیل می‌شود. این دنیای مجازی از طریق هدست‌های واقعیت مجازی، عینک‌های واقعیت افزوده، گوشی‌های هوشمند، رایانه‌های شخصی و کنسول‌های بازی قابل دسترسی خواهد بود.

در تعریف خوبی از متاورس می توان اینگونه بیان کرد که متاورس یک دنیای آنلاین و مداوم است که خطوط واقعی و واقعیت مجازی را محو می‌کند. متاورس به یک دنیای آنلاین 24 ساعته اشاره دارد که در آن اقتصادهایی زندگی می کنند که مشوق شبکه جدیدی از سازندگان و ارائه دهندگان زیرساخت ها هستند.

متاورس از دو بخش متا (Meta) و ورس (Verse) تشکیل شده است؛ Meta یعنی ماورا و Verse هم یک اشتقاق معکوس از کلمه Universe است. در نتیجه متاورس یعنی دنیایی ماورایِ دنیای حقیقی ما. این اصطلاح برای اولین بار در کتاب علمی‌تخیلی سقوط برفی (Snow Crash) نوشته نیل استفنسون در سال ۱۹۹۲ به کار برده شد. این نویسنده آمریکایی از واژه متاورس برای توصیف نوعی دنیای مجازی استفاده کرده بود که در آن قهرمان داستان به بصورت مجازی با دیگران معاشرت و خرید می‌کند و حتی دشمنان دنیای واقعی خود را شکست می‌دهد.

فعلا در فضای سه بعدی صرفا حس‌های بینایی و شنوایی درگیر هستند ولی ممکن است در آینده سایر حس‌ها همچون لامسه و بویایی هم درگیر شوند، اینجا است که همه چیز متفاوت خواهد بود.

در آینده‌ای دور یا شاید نزدیک‌تر از آنچه تصور می‌کنیم، دنیای فیزیکی ما به حجم بی‌نهایت عظیمی از داده تبدیل می‌شود که می‌توان آن‌ها را با کامپیوتر پردازش کرد، بر روی آنها کلیک کرد یا در میان آن‌ها قدم برداشت و مثل سرچ گوگل، جستجو کرد. در این دنیا رابط‌ها و روش‌های جدیدی برای حرکت و ایجاد محتوا وجود خواهد داشت و ما واژه‌ها و حتی معماری جدیدی برای میزبانی از نسخه دیجیتال خود و دنیای دیجیتال اطرافمان ایجاد خواهیم کرد.

این همگرایی جدید بین دنیای دیجیتال و دنیای فیزیکی مبتنی بر اینترنت 5G و 6G  و رایانش کوانتومی گرافنی است و نگاه ما به این دنیا از درون لنزهای عینک‌های واقعیت مجازی‌مان خواهد بود.

پتینه کاری یک اثر هنری است و در زمره صنایع دستی قرار می‌گیرد که با بهره‌گیری از بافت‌ها و رنگ‌های مختلف و با ایجاد یک سطح جداکننده بین شئ اصلی(یا هر جسمی) و رنگی که باید روی آن قرار بگیرد نمایی کهنه و به عبارتی اکسید شده ایجاد می‌کند، معمولا در پتینه کاری با استفاده از رنگ می‌توان ظاهر و بافت اشیاء، اجسام و دیوارها را فرسوده و کهنه‌تر نشان داده و یا فرمی مدرن را ایجاد نمود که امروزه در دکوراسیون داخلی کاربرد فراوان دارد و از آن برای تزئین دیوارها و سقف استفاده می شود. پتینه‌کاری روی دیوار از مشهورترین انواع این هنر در میان نقاشان و مردم است.
پتينه در لغت انگليسي به معنای لایه روبی سطح خارجی است. در واقع پتینه، سطح فلزی زنگار گرفته‌ای است که به صورت طبیعی کهنه و تیره شده باشد، به گونه ای که چنین بنظر برسد، این امر به مرور زمان و به صورت طبیعی رخ داده است.
اصطلاح پتینه در زبان فارسی نیز معنی رنگ آمیزی ساختگی را می‌دهد که بر روی سطوح مختلف اجرا می‌شود، به معنای ساده‌تر نوعی ایجاد حالت کهنگی که با خوردگی در فلز مس و متمایل به رنگ سبز آغشته می‌شود. این ماده می تواند مانع از خوردگی بیشتر سطح فلز در برابر تغییرات آب و هوایی شود که به اصطلاح به آن لایه محافظ می‌گویند. و بر روی کاشی، سرامیک، چوب، سفال، شیشه و… انجام می‌گیرد. دراین مقاله تلاش شده تا اطلاعاتی در مورد پتینه کاری و کاربردهای آن در اختیار خوانندگان قرار گیرد.